Được lớn lên trong một thời kỳ kế hoạch kỳ lạ thường thấy của các vị giáo hoàng là một ân sủng thực sự trong cuộc đời tôi. Mỗi vị giáo hoàng mà tôi biết đều mang đến một điều gì độc đáo, không chỉ cho triều đại giáo hoàng mà còn cho kinh nghiệm đức tin của riêng tôi vào Chúa Kitô Kitô.

Bây giờ, với Đức Giáo hoàng Lêô XIV, tôi đã tìm thấy một điều đẹp đẽ đang mở ra: không phải là sự cắt bảo vệ quá khứ, mà là nhớ lại quá khứ đó. Theo hình ảnh của Đức Hồng y Timothy Dolan, tôi đã tìm thấy một sự kết nối thú vị tiếp theo trong tâm hồn, trí óc, trái tim và bây giờ là… ký ức .   

Đức Gioan Phaolô II – Linh hồn của chúng ta

Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II là vị giáo hoàng đầu tiên tôi từng biết, và tôi nhớ cách mà bà nội, bà ngoại của tôi nói về bạn với cung kính, gần như bạn đang mang điều thánh thần trên đôi vai của bạn. Tôi sẽ không bao giờ quên những đoạn video ngắn hôn đất của mỗi quốc gia quý khách đến thăm - một cử chỉ khiến bạn cảm nhận được sự linh thiêng của mọi nơi và của mỗi người. Đối với tôi khi còn nhỏ, Ngài làm cho tôi cảm thấy đức tin mang vẻ đẹp anh hùng và ngài là một “khuôn mặt người cha” thực sự đối với rất nhiều người chúng tôi. Những lời khuyên của bạn “Đừng sợ” không chỉ là một khẩu hiệu - những lời như vậy đã cảm động điều gì đó trong tâm hồn của thế hệ chúng tôi. Đức Thánh Giáo hoàng Gioan bách II đã dạy chúng ta những gì chúng ta tin - nhưng hơn thế nữa, bạn làm chúng ta muốn tin vào điều đó.  

Đức Giáo hoàng Bênêđíctô XVI - Tâm trí của chúng ta

Đức Giáo hoàng Bênêđíctô XVI là lý do khiến tôi trở thành một chuyên gia thần học và nhà giáo dục Công giáo. Trong năm đầu tiên tôi học đại học - cùng học kỳ đó, bạn được bầu làm giáo hoàng - lần đầu tiên tôi cầm lấy và đọc tác phẩm của bạn. Tôi đã kiệt sức. Sự rõ ràng, vẻ đẹp, chiều sâu của tác phẩm khiến tôi phải dừng lại. Tôi đã gọi điện cho người tư vấn của mình, và sau đó tôi đã gọi điện cho mẹ tôi, và chuyển chuyên ngành vào học kỳ mùa xuân đó. Tôi cảm thấy như thể cuối cùng cũng có người nói ra những câu hỏi mà tôi không biết phải hỏi như thế nào.

Sau đó, Bài học Regensburg của Ngài đã quy định thế giới quan trọng đức tin và trí tuệ. Thông điệp Deus Caritas Est – Thiên Chúa là Tình Yêu - của ngài đã cho tôi một trong những định nghĩa đẹp nhất về tình yêu mà tôi từng đọc. Ngài đã giúp tôi tìm được mạch lạc chặt chẽ trong đức tin của chúng ta - rằng Giáo hội không yêu cầu họ kiểm tra trí tuệ của mình chỉ ở cửa ra vào. Đức Giáo hoàng Bênêđíctô XVI đã dạy chúng ta lý do tại sao chúng ta tin.   

Đức Giáo Hoàng Phúc – Trái tim của chúng ta

Thành thật mà nói - Đức Giáo hoàng Francis đôi khi khiến tôi khó nắm bắt hơn. Tôi đã đánh giá cao mạch lạc của Đức Gioan Phaolô và Đức Bênêđíctô XVI, và mạch lạc đó không phải lúc nào cũng là thế mạnh của Giáo hoàng Francis. Tôi luôn vật lộn với những giấc mơ. Tuy nhiên, theo thời gian, tôi đánh giá cao vẻ đẹp trong những cử cử chỉ của bạn - việc rửa chân cho nhân nhân, cái ôm dành cho người nghèo, sự nhấn mạnh vào lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa. Đức Giáo hoàng Francis không chỉ nói về Tin mừng mà còn cố gắng sống Tin mừng một cách cụ thể. Ngài đã mở rộng con người tôi ra, các phương thức tôi nhìn xa hơn vùng toàn vẹn của mình và giúp tôi lớn lên trong lòng an nguy ẩn náu. Ngài nhắc nhở tất cả chúng ta rằng sự truyền đạt chính mà không có lòng bác ái thì trống tuếch. Đức Giáo Hoàng Phước đã có sẵn các phương thức chúng ta sống những gì chúng ta tin. 

Đức Giáo hoàng Lêô XIV - Ký ức của chúng ta

Đức Giáo hoàng Lêô XIV, một tu sĩ dòng Augustinô, đã được xác định là đời sống nội tâm sâu sắc và thần học về nỗi khao khát và ký ức. Đức Giáo hoàng Lêô XIV đã chủ động tham gia cùng với cả ba vị tiền nhiệm của mình - ngài đã làm việc dưới quyền của các vị tiền nhiệm đó, học hỏi các ngài và chia sẻ tầm nhìn của các ngài. Đức Giáo hoàng Lêô XIV không có chức năng giáo dục hoàng gia như một người ngoài cuộc nhưng bước ra từ trong những gì được Giáo hội ghi nhớ.

Người công giáo không bao giờ nên giản lược ký ức thành một thứ hoài niệm đầy cảm xúc. Đó không phải là loại ký ức bám víu vào kiểu “mọi thứ đã từng như vậy”. Chắc chắn theo nghĩa của thánh Augustinô, ký ức là một sự hiểu biết sâu sắc nội tâm, nơi tâm hồn nhớ về nguồn gốc, sứ mạng và định mệnh của mình. Như thánh Augustinô đã viết trong Confessions – Tự thú , ký ức là “một căn phòng rộng lớn và vô biên”, nơi tâm hồn lưu trữ không chỉ hình ảnh và sự kiện mà còn cả chân lý, khát và hiện diện của chính Thiên Chúa. 

Thánh Augustinô nói: “Con đi đến những cánh đồng và cung cấp điện lớn cho ký ức, và con vượt lên trên sức mạnh tự nhiên này của con, và con bay về bên Chúa.” Đối với thánh Augustinô, ký ức không phải tiếc nuối quá khứ; đó là một phần bên trong nhà thờ, nơi sự cải thiện bắt đầu.

Điều này liên quan một cách tuyệt vời đến điều mà Đức Giáo hoàng Bênêđíctô XVI thường nhấn mạnh - rằng biết sự thật là “nhận thức – lại” sự thật đó, nghĩa đen là “suy nghĩ lại”. Sự thật không phải lúc nào cũng được khám phá như lần đầu tiên nhưng được đánh giá bằng công thức trong chúng ta, được ghi nhớ. Hành động suy nghĩ lại điều này, nói một cách đúng nghĩa, tức là nhớ lại, chính là con đường đổi mới. Trong một thời đại dễ quên lãng mạn và cứ tiếp tục chuyển động quá nhanh, Đức Giáo hoàng Lêô XIV nhắc nhở chúng ta rằng chúng ta là ai và chúng ta thuộc về ai .   

Chúng ta đang sống ở một thế giới mất tập trung. Tuy nhiên, như Đức Giáo hoàng Lêô XIV nhắc chúng ta, ký ức không chỉ nhìn lại quá khứ - đó là mảnh đất của căn tính. Ký ức là không gian nơi Thiên Chúa thì thầm những chân lý vĩnh cửu của Ngài và mời chúng ta trước tiên hãy yêu Ngài và sau đó yêu trần thế vì Ngài. Với Đức Giáo hoàng Lêô, Giáo hội sẽ khám phá lại ký ức của mình và nhờ đó khám phá lại sứ vụ của mình.

Đúng như vậy, bạn đã bắt đầu thực hiện điều này. Ngay trong những lời nói và cuộc bầu cử đầu tiên trước công chúng, Đức Lêô đã đi sâu vào kho tàng Giáo hội. Ngài đã khẩn cấp các thánh và các giáo hoàng từ nhiều thế kỷ, kéo các ngài vào thời điểm hiện tại của chúng ta như thể muốn nói: chúng ta không bắt đầu lại - chúng ta đang xây dựng dựa trên những gì đã đạt được. Trong lần xuất hiện đầu tiên trong Chúa nhật tại Quảng trường Thánh rồng, Đức Lêô XIV đã làm một điều cực kỳ hiếm hoi khi chúng ta nhớ lại các giáo hoàng gần đây - bạn vị trí Đàn hát bài Regina Caeli - Kinh Nữ Vương Thiên Thầng - cùng với các tín hữu, hòa âm giọng hát của mình vào những lời kinh kinh lớn lao của Mẹ Maria vốn vang vang khắp Giáo hội trong nhiều thế kỷ. Đó là một hành động đơn giản nhưng là một tín hiệu sâu sắc: ngài có ý định dẫn không chỉ bằng lời nói mà còn bằng tôn giáo; không chỉ tiến về phía trước, mà còn đào sâu hơn nữa.  

Trong bài chiến thắng chức, Đức Giáo hoàng Lêô XIV đã nhấn mạnh đến Hiệp nhất và tình yêu, quý tuyên bố: “ Chúng ta được mời trao tặng tình yêu của Thiên Chúa cho mọi người .” Ngài nói về Giáo hội như một gia đình, Hiệp nhất trong đức tin và sứ vụ, và nhấn mạnh tầm quan trọng của công việc cùng bước đi trong tình yêu và Hiệp nhất. Sau đó, trong lễ trao chức chính thức của giáo chủ với vai trò là Giám mục Mạ tại Vương cung thánh đường Thánh Gioan Latêranô, quý tuyên bố, “ Tôi là người Rô ,” nhấn mạnh cam kết của quý vị đối với dân tộc Mạ và Giáo hội hoàn vũ.

Đức Giáo hoàng Lêô XIV không chỉ dẫn chúng ta tiến về phía trước; bạn còn giúp chúng tôi chuốt sâu hơn vào những gì tồn tại mãi mãi. Trong chiều sâu này, và bằng cách bước theo kính hiển vi, Giáo hội sẽ tìm thấy sức mạnh để vươn lên, để tiếp bước và để phát triển nở tươi tốt .     

Hình: Huy hiệu của các Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II (trên cùng bên trái), Francis (trên cùng bên phải), Bênêđíctô XVI (dưới cùng bên trái) và Lêô XIV. (ảnh: CC BY-SA 2.5, qua Wikimedia Commons)

Peter Phạm Văn Trung

Chuyển từ: ncregister.com (19/6/2025)