Cải thiện trí nhớ

Phàm cái gì cũng “cũ” và “mòn” theo thời gian, đá còn phải mòn kia mà: “Nước chảy đá mòn”. Do đó, trí nhớ cũng chịu “mòn” theo quy luật đó. Vì “cũ” và “mòn” nên phải tiểu tu, trung tu hoặc đại tu.

1. TẬP TRUNG

Ngày nay chúng ta phải nhạy bén hơn. Đó là lý do lời khuyên này vô giá: Khi bạn cần nhớ điều gì đó, hãy tập trung vào nó ít nhất 8 giây. Như vậy có vẻ lâu khi công việc bộn bề, nhưng phải vậy thôi. Nghiên cứu cho thấy rằng 8 giây là khoảng thời gian tối thiểu để thông tin đi từ bộ-nhớ-ngắn-hạn sang bộ-nhớ-dài-hạn.

2. ĐỪNG BƯỚC RA CỬA

Chúng ta bước đi trong phòng và bất ngờ nhận ra rằng chúng ta không thể nhớ lý do chúng ta cần ở đó lần đầu tiên. Đừng lo lắng, bạn chưa lú lẫn đâu. Đừng bước ra khỏi cửa. Các nhà nghiên cứu thấy rằng các tham dự viên trong cả lĩnh vực thực và ảo đều có thể dễ quên họ đã đặt đồ gì đó ở chỗ nào nếu họ được hỏi ngay sau khi bước ra khỏi cửa hơn là nếu họ mang đồ đó đi một khoảng xa tương tự vào một phòng khác. Các khoa học gia chưa xác định được nguyên nhân, nhưng có điều gì đó về việc vào một nơi mới có vẻ người ta phải tái khởi động bộ nhớ.

3. NẮM TAY

Nếu bạn khó nhớ khi làm việc, get a stress ball. Hành động nắm chặt tay, nếu làm đúng, có thể cải thiện khả năng nhớ lại thông tin. Các cuộc nghiên cứu cho thấy rằng nếu thuận tay phải, bạn nên nắm tay phải trước khi muốn nhớ lại thông tin nào đó. Khi cần ghi nhớ, hãy nắm tay trái (quá trình nắm tay đổi ngược nếu bạn thuận tay trái). Hãy chắc chắn về vị trí một lúc, khi nghiên cứu, các tham dự viên đã nắm chặt tay 45 giây rồi bỏ ra.

4. THỂ DỤC

Về điểm này, chúng ta nên chấp nhận rằng khoa học đã cân nhắc việc xử lý cho mọi vấn đề, và trí nhớ cũng vậy. Hành động thể lý làm tăng mức tỉnh táo và nguồn cung cấp oxygen cho não, đồng thời có thể làm tăng sự phát triển các tế bào não có nhiệm vụ ghi nhớ. Nghiên cứu thấy rằng ngay sau khi tập thể dục nhẹ, phụ nữ có thể ghi nhớ tốt hơn trước đó. Cuộc chạy bộ ngắn có thể hiệu quả ngay lập tức, thậm chí còn hiệu quả hơn trong thời gian lâu dài. Một cuộc nghiên cứu khác thấy rằng các phụ nữ giữ được sức khỏe trong 6 tháng có thể cải thiện được cả trí nhớ về ngôn ngữ và không gian.

5. NGỦ NGHỈ

Vào thời điểm nào đó khi học trung học hoặc đại học, hầu như mọi người đều cố gắng thức đêm học bài trước khi làm bài kiểm tra hoặc thi. Nhưng thực ra như vậy không tốt cho não, thà ngủ một đêm ngon giấc còn hơn thức tới sáng để ráng nhớ bài. Nghiên cứu cho thấy giấc ngủ ban đêm giúp não xử lý thông tin tốt hơn giấc ngủ ban ngày. Não đầy những thứ kích thích khi bạn thức, cần giấc ngủ để xử lý thông tin. Đó là lúc loại bỏ những thông tin không cần thiết và tăng mức nhớ những điều quan trọng. Giấc ngủ giúp củng cố thông tin đó để nhớ lâu. Nếu không ngủ, não không thể đi qua quá trình xử lý này.

6. KIỂU CHỮ “KHÁC LẠ”

Người ta luôn thích cái mới lạ. Khi đọc sách báo hoặc internet, chúng ta muốn mọi thứ rõ ràng và dễ đọc. Nhưng các nhà nghiên cứu thấy rằng một trong những cách tốt nhất để nhớ những gì mình đọc là nhờ các font chữ “khác lạ”. Kích cỡ và nét đậm không tạo sự khác biệt, và dễ đọc. Khi điều gì đó khác lạ và khó đọc, bạn phải tập trung nhiều hơn, giúp bạn dễ nhớ. Các font chữ lớn và đậm ó thể làm tổn thương khả năng ghi nhớ, nghiên cứu thấy rằng khi phải nhớ nhiều chữ, người ta đoán trước mình có thể nhớ lại những chữ đậm dễ hơn những chữ thường, do đó ít nhớ chúng, dẫn đến kết quả trái ngược.

7. KẸO CAO-SU

Nếu cần nhớ thông tin nào đó trong khoảng 30 phút, hãy nhai kẹo cao-su. Nghiên cứu cho thấy rằng người ta nhớ tốt hơn về thính thị nếu họ nhai kẹo cao-su khi nghe và nhìn. Việc nhai kẹo cao-su có vẻ làm người ta tập trung nhiều hơn và cải thiện mức tập trung. Nếu bạn phải thi vấn đáp hoặc phỏng vấn, đừng quên bỏ kẹo cao-su vào túi. Những người không nhai kẹo cao-su có thể nhớ tốt đối với những điều chỉ cần nhớ trong thời gian ngắn, còn người nhai kẹo cao-su lại có thể tỉnh táo đối với những điều cần nhớ lâu.

8. GHI CHÉP

Ngày nay người ta cần viết hoặc đánh máy nhiều khi sử dụng điện thoại hoặc máy vi tính. Cần mua sắm thứ gì cũng phải ghi ra, số điện thoại và địa chỉ email cũng phải lưu lại — rất cần ghi nhớ nhiều thứ lắm. Nếu muốn nhớ lại điều gì, chắc chắn là cứ ghi ra cho rõ ràng. Không là vấn đề nếu bạn thức sự chưa bao giờ đọc lại những gì đã viết: Nghiên cứu cho thấy rằng viết tay giúp bạn ghi nhớ tốt hơn là đánh máy.

9. ÂM NHẠC

Nhiều người thích nghe nhạc khi làm việc hoặc học hành. Nghe nhạc trước khi đọc cái gì đó mà bạn cần nhớ sẽ khiến bạn ghi nhớ tốt hơn. Nhưng khi bắt đầu làm việc, hãy bỏ tai nghe (headphone hoặc earphone) ra đấy! Nghiên cứu cho thấy rằng nghe bất cứ tiếng động nào hoặc nghe nhạc khi học sẽ gây chia trí và bạn sẽ ít nhớ những gì mình đọc. Dù bạn yêu nhạc hay ghét nhạc, nó vẫn làm bạn đãng trí.

10. THÍNH THỊ

Một trong những cách lạ nhất và hiệu quả nhất về việc ghi nhớ là kết hợp với hình ảnh, có lẽ vậy mà người ta thường ghép thành từ kép “thính thị” (nghe và nhìn). Khi bạn cần nhớ nhiều thông tin thì hãy tạo những hình ảnh trong não. Văn sĩ J.K. Rowling đã viết bộ truyện Harry Potter. Hãy nghĩ rằng chữ Rowling nghe giống chữ Bowling, bạn sẽ dễ nhớ tác giả bộ truyện nổi tiếng đó. Dù không muốn nhớ nhưng người ta vẫn nhớ các mẩu quảng cáo vì cứ phải nghe và nhìn hàng ngày trên màn ảnh nhỏ. Tác động thính thị rất mạnh!

11. VẼ NGUỆCH NGOẠC

Nếu bạn cảm thấy chán khi ngồi trong lớp học hoặc buổi họp, đừng ngại vẽ hình trái tim và bông hoa trên giấy của bạn, không cần vẽ đẹp. Khi nhìn các nét vẽ nguệch ngoạc đó, bạn sẽ giúp cho não linh hoạt. Theo nghiên cứu, những người ngồi nghe và vẽ nguệch ngoạc sẽ có lợi về ghi nhớ hơn những người cứ ngồi thụ động và lắng nghe.

KATHY BENJAMIN

Trầm Thiên Thu (Chuyển ngữ từ Mental Floss)