Chúa Nhật 16 Quanh Năm Năm A (phần I)

Chúa Nhật 16 Quanh Năm Năm A

(phần I)

Bài Ðọc I: Kn 12, 13. 16-19

"Người ban cho kẻ tội lỗi ơn ăn năn trở lại".

Trích sách Khôn Ngoan.

Ngoài Chúa, không có chúa nào khác chăm sóc mọi sự, ngõ hầu minh chứng rằng Chúa không đoán xét bất công. Vì chưng, sức mạnh của Chúa là nguồn gốc sự công minh, và vì Người là Chúa mọi sự, nên tỏ ra khoan dung với mọi người. Chúa chỉ tỏ sức mạnh Chúa ra khi có kẻ không tin vào uy quyền của Chúa, và triệt hạ kẻ kiêu căng không nhìn biết Người.

Vì là chủ sức mạnh, nên Chúa xét xử hiền lành, Chúa thống trị chúng ta với đầy lòng khoan dung: vì khi Chúa muốn, mọi quyền hành tuân lệnh Người. Khi hành động như thế, Người dạy dỗ dân Người rằng: Người công chính phải ăn ở nhân đạo, và Người làm cho con cái Người đầy hy vọng rằng: Người ban cho kẻ tội lỗi ơn ăn năn sám hối.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 85, 5-6. 9-10. 15-16a

Ðáp: Lạy Chúa, Chúa nhân hậu và khoan dung (c. 5a).

Xướng: 1) Lạy Chúa, vì Chúa nhân hậu và khoan dung, giàu lượng từ bi với những ai kêu cầu Chúa. Lạy Chúa, xin nghe lời con khẩn nguyện, và quan tâm đến tiếng con van nài. - Ðáp.

2) Các dân tộc mà Chúa tạo thành, họ sẽ tới, lạy Chúa, họ sẽ thờ lạy Ngài, và họ sẽ ca tụng danh Ngài. Vì Ngài cao cả và làm những điều kỳ diệu; duy một mình Ngài là Thiên Chúa. - Ðáp.

3) Nhưng lạy Chúa, Ngài là Thiên Chúa từ bi, nhân hậu, chậm bất bình, rất mực khoan dung và thủ tín. Xin đoái nhìn đến con và xót thương con. - Ðáp.

Bài Ðọc II: Rm 8, 26-27

"Thánh Thần cầu xin cho chúng ta bằng những tiếng than khôn tả".

Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Rôma.

Anh em thân mến, có Thánh Thần nâng đỡ sự yếu hèn của chúng ta. Vì chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho xứng hợp, nhưng chính Thánh Thần cầu xin cho chúng ta bằng những tiếng than khôn tả. Mà Ðấng thấu suốt tâm hồn, thì biết điều Thánh Thần ước muốn. Bởi vì Thánh Thần cầu xin cho các thánh theo ý Thiên Chúa.

Ðó là lời Chúa.

Alleluia: Ga 6, 64b và 69b

Alleluia, alleluia! - Lạy Chúa, lời của Chúa là thần trí và là sự sống; Chúa có những lời ban sự sống đời đời. - Alleluia.

Phúc Âm: Mt 13, 24-30 {hoặc 24-43}

"Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt".

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán một dụ ngôn khác cùng dân chúng rằng: "Nước trời giống như người kia gieo giống tốt trong ruộng mình. Trong lúc mọi người ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo cỏ lùng vào ngay giữa lúa, rồi đi mất. Khi lúa lớn lên và trổ bông thì cỏ lùng cũng lộ ra. Ðầy tớ chủ nhà đến nói với ông rằng: "Thưa ông, thế ông đã không gieo giống tốt trong ruộng ông sao? Vậy cỏ lùng từ đâu mà có?" Ông đáp: "Người thù của ta đã làm như thế". Ðầy tớ nói với chủ: "Nếu ông bằng lòng, chúng tôi xin đi nhổ cỏ". Chủ nhà đáp: "Không được, kẻo khi nhổ cỏ lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng. Hãy cứ để cả hai mọc lên cho đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn thợ gặt: "Các anh hãy nhổ cỏ lùng trước, rồi bó lại từng bó mà đốt đi, sau mới thu lúa lại chất vào lẫm cho ta".

{Người lại nói với họ dụ ngôn khác mà rằng: "Nước trời giống như hạt cải người kia gieo trong ruộng mình. Hạt đó bé nhỏ hơn mọi thứ hạt giống, nhưng khi mọc lên, thì lớn hơn mọi thứ rau cỏ, rồi thành cây, đến nỗi chim trời đến nương náu nơi ngành nó".

Người lại nói với họ một dụ ngôn khác nữa mà rằng: "Nước trời giống như men người đàn bà kia lấy đem trộn vào ba đấu bột, cho đến khi bột dậy men".

Chúa Giêsu dùng dụ ngôn mà phán những điều ấy với dân chúng. Người không phán điều gì với họ mà không dùng dụ ngôn, để ứng nghiệm lời tiên tri đã chép rằng: "Ta sẽ mở miệng nói lời dụ ngôn, Ta sẽ tỏ ra những điều bí nhiệm từ lúc dựng nên thế gian". Sau khi giải tán dân chúng, Người trở về nhà. Các môn đệ đến gặp Người và thưa rằng: "Xin Thầy giải thích dụ ngôn cỏ lùng trong ruộng cho chúng con nghe". Người đáp rằng: "Kẻ gieo giống tốt là Con Người. Ruộng là thế gian. Còn hạt giống tốt là con cái Nước trời. Cỏ lùng là con cái gian ác. Kẻ thù gieo cỏ lùng là ma quỷ. Mùa gặt là ngày tận thế. Thợ gặt là các thiên thần. Cũng như người ta thu lấy cỏ lùng, rồi thiêu đốt trong lửa thế nào, thì ngày tận thế cũng sẽ xảy ra như vậy: Con Người sẽ sai các thiên thần đi thu tất cả gương xấu và mọi kẻ làm điều gian ác khỏi nước Chúa, rồi ném tất cả chúng vào lửa: ở đó sẽ phải khóc lóc nghiến răng. Bấy giờ kẻ lành sẽ sáng chói như mặt trời trong Nước của Cha mình. Ai có tai để nghe thì hãy nghe".}

Ðó là lời Chúa.

Suy Niệm: Rút ra cả cái mới cũ mà xây dựng cuộc đời

Chúa vừa nói với chúng ta những lời dễ hiểu. Thế gian này là thửa ruộng có cỏ xấu mọc chen với lúa tốt, có người dữ sống lẫn với người lành. Hiện tượng này có thật; ai ai cũng thấy và nhiều khi làm khổ chúng ta. Hơn nữa, nhiều lần chúng ta cũng giống như những người tôi tớ trong bài Tin Mừng, muốn xin lửa bởi trời xuống đốt sạch phường gian ác đi, để thế giới này được bình an và hạnh phúc hơn. Nhưng không hiểu sao một vấn đề xa xưa như vậy mà vẫn còn y nguyên từ đời này qua đời khác. Và khi ngoái cổ nhìn lại chỗ vừa nhổ xong, họ lại thấy cỏ xấu muốn mọc lên. Loài người muốn kêu lên Thiên Chúa để Người giúp đỡ. Nhưng họ chẳng tìm được an ủi nào, trừ những Lời mạc khải chúng ta vừa nghe đọc. Thế nên chúng ta cần thành kính đọc đi đọc lại những bài Thánh Kinh hôm nay để tìm thấy lẽ sống trước một vấn đề nan giải. Chúa dạy chúng ta thế nào đối với hiện tượng lành-dữ pha phôi, xen lẫn ở trần gian này?

A. Lời Sách Khôn Ngoan

Cựu Ước có bảy cuốn sách mệnh danh là sách Khôn ngoan. Trong số đó có một cuốn được gọi thẳng là sách Khôn Ngoan. Bài đọc 1 hôm nay trích một đoạn trong sách ấy. Và đoạn trích này cho chúng ta một ý tưởng sơ khởi về các sách Khôn ngoan trong Cựu Ước.

Ðại khái, đó là những tác phẩm được viết ra khi dân Dothái đã tiếp xúc nhiều với triết học của các cường quốc lân bang, đặc biệt khi họ đã liên lạc nhiều với người Hylạp. Họ cũng bắt chước các nhà hiền triết của các dân tộc ấy suy nghĩ về các huyền nhiệm day dứt lương tâm con người. Hiện tượng kẻ lành người dữ chung đụng và chung sống với nhau là một trong những thắc mắc lớn. Làm sao không thể khiến trái đất này chỉ còn có những người lành?

Một số tác giả người Dothái được Chúa linh ứng suy nghĩ về những huyền nhiệm như thế. Và sách vở họ viết ra làm thành các sách Khôn Ngoan của Cựu Ước. Những vấn đề họ nêu lên có màu sắc triết học. Nhưng cách thức họ trình bày, và nhất là suy tư của họ lại quy về tôn giáo, khiến những sách tôn giáo này trở nên những sứ điệp mạc khải ý Chúa nhiệm mầu. Người ta phải nghe với niềm tin và chỉ lãnh hội được nếu có ơn Chúa.

Vậy sách Khôn ngoan và đặc biệt đoạn trích hôm nay nghĩ thế nào về hiện tượng kẻ lành người dữ chung đụng ở trần gian?

Ngay ở câu đầu bài trích hôm nay, tác giả Sách Thánh đã cho chúng ta một cái nhìn đức tin. Chúng ta hãy dịch lại cho đúng lời của ông (theo bản dịch của Nguyễn Thế Thuấn): "Ngoài Chúa ra không có thần nào lo đến chúng sinh để Ngài phải trình bày là Ngài đã không xét xử bất công". Nghĩa là Thiên Chúa là Ðấng duy nhất cai trị vạn vật. Mọi sự đều do Ngài sắp đặt. Và chẳng có ai hơn Ngài để Ngài phải báo cáo về công việc điều hành của Ngài.

Với những lời lẽ như thế, sách Khôn ngoan đã nói lên lập trường của niềm tin. Người có đức tin không coi mình là chúa tể vạn vật. Họ không được đứng ra vặn hỏi trời đất, dường như mọi sự phải ra như họ suy nghĩ. Không, con người phải nhận biết thân phận của mình. Các nhà khoa học lớn nhất chỉ là những người khám phá ra các định luật sâu xa trong trời đất để tuân theo. Vì cả khi dùng khoa học làm chủ thiên nhiên, họ vẫn phải chấp nhận các đặc tính của tạo vật. Thế nên các nhà khoa học là những người rất khiêm tốn, ít nhất đối với thực tại thiên nhiên. Thế thì vì sao con người lại tự phụ cư xử như chúa tể đối với các vấn đề con người?

Khi bực tức trước hiện tượng lành dữ pha trộn trong thế gian, họ không tự đặt làm thẩm phán xét xử kẻ sống và người chết sao? Cha Yves de Montchueil có một nhận xét rất ý vị: thường thường người ta phân biệt có hai hạng người trong xã hội; những người tốt đứng từ bàn chân người ta trở lên, còn những người xấu đứng từ bàn chân người ta trở xuống. Tức là ai cũng coi mình là thước đo, là ranh giới. Những người như mình hay được mình quý là tốt; còn những ai không như mình và không đẹp ý mình đều xấu. Và không biết được mấy người thuộc loại trên! Chỉ nguyên điều đó đã chứng tỏ vấn đề lành dữ tốt xấu vô cùng phức tạp và người ta có thể cãi nhau, đánh nhau mãi mãi để phân biệt người lành kẻ dữ.

Cũng may con người không phải là chúa tể vạn vật. Họ không phải là thước đo mọi sự. Họ không phải là thẩm phán tối cao. Nếu vậy cả trong vấn đề lành dữ này, họ phải lãnh ý Thiên Chúa; họ phải tìm hiểu, khám phá quan điểm của Ngài. Và đó là điều mà câu đầu bài sách Khôn ngoan hôm nay muốn dạy chúng ta.

Tư tưởng thứ hai của bài này là Thiên Chúa điều khiển mọi sự một cách toàn năng, nên Ngài khoan dung lạ lùng. Chứ không như những ai ít quyền thế, vì khả năng có hạn nên luôn luôn muốn xử cứng đối với những ai hơi khó bảo. Thật vậy, bậc trượng phu sợ gì sự chống đối. Chỉ kẻ yếu thế mới vội vàng tác oai. Phạm tội là phản loạn cùng Thiên Chúa. Nếu Thiên Chúa diệt hết kẻ dữ, há chẳng tỏ ra Người không toàn năng sao?

Nhưng lý do cuối cùng của thái độ bao dung của Ngài, chính là lòng bác ái bao la muốn cho tội nhân trở lại mà được sống. Thế nên thái độ của người công chính ở đời, của người đi theo đường lối của Thiên Chúa, là phải nhân đạo, phải thương người, phải muốn cho tội nhân sám hối ăn năn, chứ không phải là mong cho họ bị tiêu diệt.

Thiết tưởng bài học của sách Khôn ngoan đã khá đủ để chúng ta suy nghĩ và sửa mình. Nhưng Phụng vụ hôm nay còn muốn góp ý thêm qua bài Tin Mừng để hiện tượng kẻ lành người dữ chung đụng ở trần gian được soi sáng một cách thỏa đáng.

B. Lời Của Tin Mừng

Chúng ta chỉ nói đến một dụ ngôn, dụ ngôn cỏ xấu mọc xen với lúa tốt. Lời Chúa ở đây rất sống động. Ðó là một màn kịch nhỏ, mau lẹ nhưng đầy ý nghĩa. Người ta thấy thái độ nông nổi của tôi tớ. Còn ông chủ thì chín chắn và thực tình muốn xây dựng. Ông chỉ đích danh tác giả gây ra cỏ lùng; nhưng đồng thời ông cũng muốn tôi tớ phải khiêm cung: này, ý tứ khi nhặt cỏ lùng, lỡ ra các anh lại nhổ lúa cả rễ một thể. Nghĩa là phán đoán của các anh chưa bảo đảm đâu. Hơn nữa các anh đừng quên bổn phận của các anh vì "hãy cứ để chúng mọc lên cả hai cho đến mùa gặt". Giống tốt cũng phải mọc lên và sinh bông trái; nếu không, đến mùa gặt là ngày tận thế, giống tốt cũng chỉ là cỏ và khi ấy cũng sẽ bị bó lại để thiêu đi. Thật ra người ta không thu cỏ lùng trước đâu. Người ta thường chỉ gặt lúa mang về nhà. Còn rươm rạ sẽ cắt sau. Nhưng ở đây vì tôi tớ đang muốn biết về số phận của cỏ lùng, nên buộc lòng người chủ phải nói đến nó trước.

Như vậy, qua bài Tin Mừng, Chúa Yêsu cho chúng ta thấy thêm nhiều yếu tố của vấn đề lành dữ lẫn lộn trong thế gian. Nguyên nhân gây nên sự dữ là Satan, kẻ thù của Thiên Chúa. Người ta không nên dán nhãn hiệu lãnh dữ vào trán nhau vì tất cả đang còn thay đổi, đang thời lớn lên. Hãy cố gắng sinh bông trái kẻo trở thành cỏ dại bị thiêu đi sau này. Tuy nhiên ý tưởng cốt yếu ở đây là thời tận thế, lúc chung cuộc. Người ta phải đợi đến ngày ấy để thấy kẻ dữ bị thiêu đi và người lành sáng chói lên.

Nhưng ý tưởng của phần giải thích dụ ngôn dường như lại nhấn mạnh đến hình phạt dành cho kẻ dữ. Chúng ta không nên lấy làm lạ vì sự chuyển hướng này. Nó cho chúng ta thấy ở mỗi thời Lời Chúa muốn mạc khải một khía cạnh riêng biệt. Vì người khôn trong Nước Trời phải biết bắt chước người gia chủ "rút ra cả cái mới cũ" mà xây dựng cuộc đời.

Chúng ta hãy cố ghi lại hết mọi mạc khải Chúa mở ra cho chúng ta trong hai bài đọc trên đây. Một đàng bài Cựu Ước cho chúng ta thấy người công chính phải dành quyền xét xử cho Thiên Chúa và bắt chước Ngài mà có lòng nhân đạo, ước mong cho người tội lỗi ăn năn hối cải. Với bài Tin Mừng, Chúa dạy chúng ta còn phải khiêm nhường hơn nữa. Ðừng dán nhãn hiệu cỏ lùng, cỏ xấu cho ai; và ai ai cũng phải cố gắng sinh hoa kết quả để khỏi trở thành cỏ dại bị thiêu trong ngày tận thế. Và nếu chúng ta để ý , thì trong phần giải thích dụ ngôn, chúng ta đã thấy tác giả Thánh Kinh muốn ám chỉ rằng cỏ dại mọc ngay trong lòng Giáo Hội chứ không riêng gì ở giữa thế gian vì ông viết: Con Người sẽ sai các thiên thần của Ngài đi nhặt khỏi Nước của Ngài mọi cớ vấp phạm và hết thảy những phường tác quái.

Tất cả những giáo lý trên khiến chúng ta phải khiêm nhường hơn, vì cỏ dại có thể mọc cả trong mảnh vườn nhà chúng ta và ngay trong lòng chúng ta. Mọi tâm tình bực tức với kẻ dữ không còn nữa. Ngược lại từ nay chúng ta phải cầu xin lòng nhân đạo của Chúa nhiều hơn. Và ở đây, chúng ta thấy những lời thư Phaolô hôm nay đầy an ủi.

C. Lời Thư Phaolô

Tình cảnh chúng ta rất yếu hèn. Cỏ dại có thể đang mọc trong thân xác chúng ta. Dục vọng và nết xấu nhiều khi không che giấu được. Và lương tâm chúng ta nhiều khi phải rên xiết. Ai giúp chúng ta vươn lên tới Chúa để sinh hoa kết quả? Thánh Phaolô ý thức sâu xa về thân phận con người. Và ngài đã tìm thấy ơn cứu độ nơi mầu nhiệm tử nạn-phục sinh của Chúa Yêsu Kitô. Chính nơi sự yếu đuối mà sức mạnh của Thiên Chúa đã tỏ ra tuyệt diệu. Người đã giơ cánh tay uy hùng phục sinh Ðức Yêsu. Người đã ban Thần trí uy dũng xuống trên các xác phàm, khiến hôm nay Phaolô viết: "Thần Khí đỡ đần tình cảnh yếu hèn của ta".

Người đỡ đần chúng ta ngay trong việc đầu tiên khi chúng ta đến với Thiên Chúa. Cầu nguyện thế nào cho phải, đâu chúng ta có biết. Nhưng chính Thần Khí chuyển cầu cho ta. Người dùng chính sự yếu hèn của ta, khiến nó thốt lên những lời rên xiết bay lên trước tòa Chúa. Và khi con người biết thú nhận thân phận yếu hèn và cầu xin ơn cứu độ như vậy, thì họ sẽ được cứu vớt.

Hôm nay chúng ta cũng cầu xin Thần trí đến đỡ đần tình cảnh yếu hèn của chúng ta. Chúng ta không phải là những người thánh thiện hơn ai. Ngược lại chúng ta nhìn nhận mình yếu đuối tội lỗi khốn khổ. Chúng ta đến đây không phải vì xứng đáng hơn mọi người, nhưng chính vì hèn hạ hơn bất cứ ai để xin ơn cứu độ.

Chúng ta mặc lấy tâm tình của Chúa Yêsu Kitô trong mầu nhiệm bàn thờ, là mầu nhiệm Thánh giá và là mầu nhiệm cầu xin ơn tha thứ cho hết mọi tội nhân. Chúng ta muốn ơn của thánh lễ cứu độ này tràn xuống trên tất cả chúng ta và lan ra khắp mặt địa cầu, để đem ơn tha thứ, đổi mới và thánh hóa mọi nơi mọi người. Cỏ xấu trong thế gian sẽ bớt đi, mất đi không phải do ý chí tự cao tự đại muốn tiêu diệt mọi người khác mình, nhưng nhờ lòng nhân đạo của Thiên Chúa bao dung muốn cho mọi người được cứu vớt. Chúng ta hãy chia sẻ tình yêu của Chúa trong Thánh lễ này để thực hiện nó trong đời sống.

(Trích dẫn từ tập sách Giải Nghĩa Lời Chúa

của Ðức cố Giám Mục Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm)

LỜI CHÚA MỖI NGÀY

Chủ Nhật 16 Thường Niên, Năm A

Bài đọc: Wis 12:13, 16-19; Rom 8:26-27; Mt 13:24-43 (hay 24-30)

GIỚI THIỆU CHỦ ĐỀ: Kiên nhẫn chờ đợi sự công bằng và nhân từ của Thiên Chúa.

Khi chứng kiến những cảnh thê lương, hậu quả của những trận lũ lụt hay động đất, con người hay thắc mắc: Chúa nhân từ ở đâu sao không can thiệp mà lại để những điều đau thương xảy ra gây đau khổ cho dân lành? Nếu không tìm được câu trả lời, họ tự kết luận: hoặc Thiên Chúa không có uy quyền để ngăn cản, hoặc có uy quyền nhưng không nhân từ để ngăn cản, và họ gạt Thiên Chúa ra ngoài cuộc sống! Khi phải đương đầu với những bất công xảy ra cho cá nhân, cho gia đình, hay xã hội, con người cũng thắc mắc: Chúa công bằng ở đâu mà lại để cho kẻ dữ hoành hành làm thiệt hại cho dân lành? Như vậy trời cao không có mắt, và họ cũng gạt Thiên Chúa ra khỏi cuộc sống! Nói tóm, con người thách đố Thiên Chúa trong sự quan phòng của Ngài cho thế giới theo như cách suy tư và hành động của con người! Con người muốn điều khiển Thiên Chúa, chứ không muốn để Thiên Chúa điều khiển mình.

Các bài đọc hôm nay muốn làm nổi bật sự khôn ngoan của Thiên Chúa trong việc quan phòng thế giới; đồng thời cũng nói lên những giới hạn về sự hiểu biết của con người. Trong bài đọc I, tác giả Sách Khôn Ngoan chứng minh Thiên Chúa luôn hành động khôn ngoan và đối xử nhân từ cũng như công bằng với hết mọi người. Trong bài đọc II, thánh Phaolô mặc khải cho chúng ta một chân lý: vì con người không biết cách cầu nguyện thế nào cho đúng, nên Thiên Chúa ban cho con người chính Thần Khí của Ngài, để giúp con người dâng lên những lời cầu nguyện thích hợp, vừa đẹp lòng Thiên Chúa vừa sinh ích lợi cho con người. Trong Phúc Âm, Chúa Giêsu trả lời một vấn nạn thường xuyên bị chất vấn bởi con người: Tại sao Thiên Chúa không tiêu diệt kẻ gian ác, mà cứ để chúng sống phây phây, ức hại dân lành?

KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC:

1/ Bài đọc I: Thiên Chúa toàn năng, nhân từ và công bằng.

1.1/ Chính do sức mạnh của Chúa mà Chúa hành động công minh: Đọc lại các Sách Khôn Ngoan của Cựu Ước, chúng ta sẽ thấy rõ những giới hạn về hiểu biết của con người. Chẳng hạn trong Sách Ông Job, ông không hiểu tại sao Thiên Chúa để người lành phải đau khổ. Các bạn của ông vịn vào truyền thống cho là vì tội lỗi của tổ tiên, của chính ông hay của con cái. Ông xét thấy điều đó không đúng và băn khoăn, khắc khoải, muốn chính Thiên Chúa cho ông câu trả lời. Khi Thiên Chúa hiện ra và chất vấn, ông đã phải đưa tay bịt miệng mà thưa: “điều đã nói ra, con xin rút lại, trên tro bụi, con sấp mình thống hối ăn năn” (Job 42:6). Thực ra, ông bị đau khổ chỉ vì Thiên Chúa muốn ông chứng minh cho Satan biết niềm tin yêu ông dành cho Ngài không lệ thuộc vào những sự tốt lành Ngài đã ban cho và chúc lành cho ông (Job 1:6-2:7).

Thiên Chúa có khôn ngoan và uy quyền để dựng nên và quan phòng thế giới; con người quá yếu ớt và hạn hẹp để hiểu biết những công việc của Thiên Chúa. Bổn phận của con người là phải khiêm nhường nhận ra giới hạn của mình, và đừng bao giờ trách Thiên Chúa bất công. Tác giả Sách Khôn Ngoan cũng khuyên con người: “Chính do sức mạnh của Chúa mà Chúa hành động công minh, và vì Chúa làm bá chủ vạn vật, nên Chúa nương tay với muôn loài. Khi không có ai tin rằng Chúa nắm trọn quyền năng, thì Ngài tỏ sức mạnh; còn ai đã biết mà vẫn to gan, thì Ngài trị tội.”

1.2/ Thiên Chúa vừa nhân từ vừa công bằng: Nhân từ và công bằng là 2 đặc tính của Thiên Chúa. Các thánh ví hai đức tính này như hai cánh của con chim hoặc hai chân của một người. Chim không thể bay với một cánh và con người không thể đi lại với một chân. Khi một người quá chú trọng đến sự công bằng của Thiên Chúa, anh có thể sẽ rơi vào sự thất vọng, vì anh không tin Ngài có thể tha thứ những tội lỗi to lớn của anh. Khi một người quá chú trọng đến khía cạnh nhân từ của Thiên Chúa, anh dễ bị rơi vào tình trạng “lạc quan miền Thượng.” Ngài sẽ tha thứ hết tất cả mà chẳng cần phải ăn năn!

Làm sao Thiên Chúa dung hòa được hai nhân đức này? Tác giả Sách Khôn Ngoan trả lời: “Chúa xử khoan hồng vì Ngài làm chủ được sức mạnh. Ngài lấy lượng từ bi cao cả mà cai quản chúng con, nhưng có thể sử dụng quyền năng bất cứ khi nào Ngài muốn... Ngài đã cho con cái niềm hy vọng tràn trề là người có tội được Ngài ban ơn sám hối.”

2/ Bài đọc II: Thần Khí cầu thay nguyện giúp cho dân thánh theo đúng ý Thiên Chúa.

2.1/ Con người chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho phải: Nếu thật tâm nhận xét, tất cả chúng ta đều không biết cách cầu nguyện thế nào cho phải. Trong Phúc Âm, các môn đệ nhận ra điều này, nên đến xin Chúa Giêsu dạy cho các ông biết cách cầu nguyện, và Ngài đã dạy cho các ông một Kinh nguyện vô giá; đó là Kinh Lạy Cha. Có ít nhất là 3 lý do chứng minh con người không biết cách cầu nguyện.

(1) Con người không biết những gì sẽ xảy đến trong tương lai: Con người chỉ biết những gì xảy ra trong giây phút hiện tại; vì thế, một điều có thể tốt trong giây phút hiện tại, nhưng sẽ không tốt cho con người trong tương lai. Ví dụ, xin cho giàu có thể đưa con người đến chỗ bị thiệt hại mạng sống hay mất hạnh phúc.

(2) Con người không biết điều gì tốt cho mình: Có những điều con người xin tưởng là tốt, nhưng mang lại nhiều cay đắng cho con người. Ví dụ, xin cho có quyền cao, chức trọng; nhưng con người không biết những hậu quả cay đắng mà con người không thể chịu được. Hay con cái xin cha mẹ cho được đi chơi đêm mà không biết hậu quả xấu sẽ xảy ra từ việc đi chơi đêm này.

(3) Con người không biết lời cầu xin của mình có hại cho người khác: Thiên Chúa có bổn phận bảo vệ mọi người, vì tất cả đều là con cái Ngài dựng nên dù họ có biết hay không. Ví dụ, xin Thiên Chúa trừng trị kẻ gian ác thích đáng và ngay lập tức. Ngài nói rõ ý định của Ngài: “Ta không muốn kẻ gian ác phải chết, nhưng muốn nó ăn năn sám hối và được sống” (Eze ).

2.2/ Chính Thần Khí cầu thay nguyện giúp cho chúng ta: Vì chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho phải, nên Thiên Chúa ban cho chúng ta Thần Khí của Ngài. Thánh Phaolô nói rõ: “Hơn nữa, lại có Thần Khí giúp đỡ chúng ta là những kẻ yếu hèn, vì chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho phải; nhưng chính Thần Khí cầu thay nguyện giúp chúng ta, bằng những tiếng rên siết khôn tả.”

Động từ Hy-lạp dùng ở Rom 8:23 là stenázô, có nghĩa là rên xiết trong lòng. Danh từ dùng trong trình thuật ở đây là stenámois alalêtois, “những tiếng rên xiết không diễn tả được thành lời.” Danh từ này có nguồn gốc trong Sách Xuất Hành, khi Thiên Chúa nghe thấy những tiếng rên xiết của con cái Israel phải làm nô lệ bên Ai-cập. Họ bị đối xử bất công bởi các người đốc công và bị vất vả khổ cực tư bề; nhưng không biết kêu cầu đến ai, chỉ biết rên xiết trong lòng (Act 7:34; Exo 3:7-10).

Tại sao Thiên Chúa ban Thần Khí của Ngài cho con người? Thánh Phaolô cắt nghĩa:

“Ai trong loài người biết được những gì nơi con người, nếu không phải là thần trí của con người trong con người? Cũng thế, không ai biết được những gì nơi Thiên Chúa, nếu không phải là Thần Khí của Thiên Chúa. Phần chúng ta, chúng ta đã không lãnh nhận thần trí của thế gian, nhưng là Thần Khí phát xuất từ Thiên Chúa, để nhận biết những ân huệ Thiên Chúa đã ban cho chúng ta” (1 Cor 2:11-13). “Và Thiên Chúa, Đấng thấu suốt tâm can, biết Thần Khí muốn nói gì, vì Thần Khí cầu thay nguyện giúp cho dân thánh theo đúng ý Thiên Chúa.”

3/ Phúc Âm: Cứ để cả hai cùng lớn lên cho tới mùa gặt.

3.1/ Dụ ngôn cỏ lùng: Giống như dụ ngôn Người Gieo Giống, Chúa Giêsu cắt nghĩa cho các môn đệ dụ ngôn Cỏ Lùng khi các ông đến hỏi Ngài. Thiên Chúa luôn gieo những điều thiện hảo vào lòng con người. Kẻ thù của Chúa là ma quỉ luôn chờ cơ hội để gieo điều xấu. Con người muốn nhổ cỏ lùng ngay; nhưng Thiên Chúa bảo phải chờ đợi cho đến mùa gặt; lý do: nếu nhổ ngay, người ta sẽ nhổ cả lúa chung với cỏ lùng.

Điều khó cho các nhà chú giải ở đây là cách giải thích của Chúa: Chúa giải thích thửa ruộng là thế giới, lúa tốt là con cái sự sáng, và cỏ lùng là con cái ma quỉ. Điều này đúng trong Ngày Phán Xét khi mọi sự đã rõ ràng; nhưng không giải thích được tại sao phải chờ cho tới mùa gặt; một khi đã biết cỏ lùng muôn đời sẽ là cỏ lùng, không bao giờ có thể trở thành lúa. Giải thích hợp lý hơn: Dụ ngôn không bao giờ chủ trương áp dụng mọi điều; nó chỉ muốn nói lên một điều chính. Điều chính ở đây là thời gian chờ đợi để lúa có thể phân biệt với cỏ lùng; chứ không phải nguy hiểm của cỏ lùng cần phải nhổ ngay. Nếu muốn áp dụng vào cuộc sống: Con người luôn phải đương đầu với điều tốt và điều xấu bao lâu còn sống trên trần gian. Những điều tốt và điều xấu không xác định được người tốt hay người xấu cho đến Ngày Phán Xét. Trong ngày đó, Chúa sẽ phân định cho chúng ta thấy ai là người tốt và ai là người xấu. Trong khi chờ đợi ngày đó đến, chúng ta hãy cố gắng làm tốt tránh xấu. Không ai có thể hãnh diện xác nhận mình là tốt vì không biết điều xấu nó mọc lên lúc nào. Nếu có làm xấu cũng đừng nản lòng, nhưng biết ăn năn trở lại và cậy trông vào lòng nhân từ Chúa. Cũng đừng kết tội ai là cỏ lùng khi nhìn thấy việc xấu của họ.

3.2/ Thiên Chúa kiên nhẫn chờ đợi: Kinh nghiệm dạy cho chúng ta, để có kết quả đòi phải có thời gian: hạt giống thành lúa phải đợi 3 tháng, cây có trái đòi 3 năm, con người thành tài đòi ít là 25 năm, và thành nhân đòi 100 năm hay cả cuộc đời! Trong thời gian chờ đợi con người phải kiên nhẫn. Kẻ thù của con người là sự thiếu kiên nhẫn, mặc dù nhiều người đã biết “dục tốc bất đạt hay có công mài sắt có ngày nên kim.” Con người hôm nay dường như không có kiên nhẫn để chờ; làm điều gì họ cũng muốn có kết quả ngay. Chính sự mất kiên nhẫn làm con người đau khổ và thất bại.

Tuy nhiên, kiên nhẫn cũng có giới hạn, mọi việc đều có thời gian của nó; nếu quá thời gian, cây sẽ phải chặt đi để dành cơ hội cho cây khác như dụ ngôn cây vả không sinh trái. Nếu cành nho không sinh trái sẽ bị chặt đi và quăng vào lửa! Công bằng sẽ tỏ rạng trong Ngày Phán Xét, khi mùa gặt sẽ tới: cỏ lùng sẽ bị cắt và quăng vào lửa, lúa sẽ được gặt và trữ vào kho lẫm. Khi những điều này xảy ra, không ai có quyền than trách Chúa không nhân từ hay không công bằng, vì mọi người đều có cơ hội đồng đều mà Ngài dành cho họ.

ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:

- Hãy để Thiên Chúa cai trị và điều khiển thế giới theo đường lối khôn ngoan, nhân từ, và công bằng của Thiên Chúa. Chúng ta là ai mà dám chất vấn những việc làm của Thiên Chúa! Tốt hơn, chúng ta hãy học biết giới hạn của con người chúng ta.

- Chúng ta có bao giờ ước tính được chuyện gì sẽ xảy ra cho chúng ta, nếu để một con người bình thường như chúng ta điều khiển thế giới này? Chúng ta có kiên nhẫn để cho tội nhân có cơ hội ăn năn trở lại không? Án tử hình là một ví dụ của con người.

- Có bao giờ chúng ta tự hỏi: Tại sao một Thiên Chúa nhân từ lại để cho con mình chịu khổ đau chết quằn quại trên thập giá? Hay tại sao một Thiên Chúa công bằng không tru diệt hết những con người tội lỗi mà lại hy sinh người con một để cứu chuộc họ?

Lm.Anthony ĐINH MINH TIÊN, OP.