Sứ Điệp THƯỢNG HỘI ĐỒNG lần thứ XII về LỜI CHÚA

Söù ñieäp THÖÔÏNG HÑGM

laàn thöù XII

göûi COÄNG ÑOÀNG DAÂN CHUÙA

Meán chuùc anh chò em

“bình an cuõng nhö baùc aùi vaø nieàm tin töø Thieân Chuùa Cha vaø Chuùa Gieâsu Kitoâ. Nguyeän xin aân suûng ôû cuøng taát caû nhöõng ngöôøi yeâu meán Ñöùc Gieâsu Kitoâ Chuùa chuùng ta baèng moät tình yeâu khoâng hö naùt”. Vôùi lôøi chaøo noàng nhieät vaø ñaày yeâu thöông nhö theá, Thaùnh Phaoloâ ñaõ keát thuùc Thö ngaøi göûi cho caùc tín höõu Kitoâ thaønh Epheâsoâ (6,23-24). Cuõng vôùi nhöõng lôøi aáy, chuùng toâi, caùc Nghò phuï Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc, nhoùm khoaù hoïp thöôøng kyø thöù 12 taïi Roma, döôùi söï höôùng daãn cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Beneñictoâ XVI, môû ñaàu söù ñieäp naøy göûi tôùi chaân trôøi meânh moâng cuûa taát caû nhöõng ngöôøi thuoäc caùc mieàn treân theá giôùi ñang theo Chuùa Kitoâ nhö nhöõng moân ñeä cuûa Ngaøi vaø tieáp tuïc yeâu meán Chuùa baèng tình yeâu khoâng hö naùt. Chuùng toâi taùi ñeà nghò vôùi hoï tieáng noùi vaø aùnh saùng cuûa Lôøi Chuùa, Laëp laïi lôøi môøi goïi xöa kia: “Lôøi naøy raát gaàn vôùi baïn, ôû nôi mieäng vaø trong con tim cuûa baïn, ñeå baïn mang ra thöïc haønh” (Ñnl 30,14). Chính Thieân Chuùa seõ noùi vôùi moãi ngöôøi: “Hôõi con ngöôøi, taát caû nhöõng lôøi Ta noùi vôùi ngöôi, haõy ñoùn nhaän vaøo loøng vaø haõy laéng nghe baèng tai” (Ez 3,10). Giôø ñaây, chuùng toâi ñeà nghò vôùi taát caû moät cuoäc haønh trình thieâng lieâng qua 4 giai ñoaïn, töø vónh cöûu voâ cuøng cuûa Thieân Chuùa, daãn chuùng ta ñeán taän gia cö vaø doïc theo neûo ñöôøng thaønh thò cuûa chuùng ta”.

Tieáng noùi cuûa Lôøi: Maïc Khaûi

1. “Thieân Chuùa ñaõ noùi vôùi caùc ngöôi giöõa löûa hoàng: caùc ngöôi nghe tieáng noùi, nhöng caùc ngöôi khoâng thaáy hình daïng naøo, khoâng coù gì khaùc ngoaøi tieáng noùi!” (Ñnl 4,12). Chính Moâseâ noùi, khi gôïi laïi kinh nghieäm maø Israel ñaõ traûi qua trong caûnh coâ ñoäc cam go ôû sa maïc Sinai. Taïi ñoù, Chuùa töï giôùi thieäu khoâng phaûi nhö moät aûnh hay hình nhaân, hoaëc töôïng gioáng nhö con boø vaøng, nhöng “nhö moät aâm thanh cuûa lôøi noùi”. Ñoù laø moät tieáng noùi xuaát hieän ngay töø ñaàu coâng trình taïo döïng khi maøn thinh laëng cuûa hö voâ bò xeù toang: “Töø khôûi thuyû... Thieân Chuùa noùi: Haõy coù aùnh saùng! Vaø ñaõ coù aùnh saùng... Töø khôûi thuyû ñaõ coù Lôøi vaø Lôøi laø Thieân Chuùa. Taát caû ñöôïc taïo thaønh nhôø Ngöôøi vaø neáu khoâng coù Ngöôøi thì chaúng coù gì ñang hieän höõu ñöôïc taïo thaønh” (St 1,1.3; Ga 1,1.3). Taïo vaät khoâng naûy sinh töø cuoäc chieán giöõa caùc thaàn minh nhö huyeàn thoaïi coå xöa cuûa mieàn Mesopotamie ñaõ daïy, nhöng vaïn vaät ñöôïc taïo thaønh töø moät lôøi noùi chieán thaéng hö voâ vaø taïo neân söï höõu. Taùc giaû Thaùnh Vònh ca leân: “Töø lôøi noùi cuûa Chuùa, trôøi ñöôïc taïo thaønh, töø hôi thôû mieäng Ngaøi taát caû ñaïo binh cuûa Ngaøi. Vì Ngaøi ñaõ noùi vaø moïi söï lieàn coù, Ngaøi truyeàn vaø moïi söï hieän höõu” (Tv 33,6.9). Vaø Thaùnh Phaoloâ veà sau laëp laïi: “Thieân Chuùa ban söï soáng cho keû cheát vaø keâu goïi nhöõng söï chöa coù ñi vaøo hieän höõu” (Rm 4,17). Theá laø chuùng ta coù ñöôïc maïc khaûi ñaàu tieân “coù tính chaát vuõ truï” laøm cho toaøn theå thuï taïo gioáng nhö moät trang bao la môû ra tröôùc toaøn theå nhaân loaïi, vaø trong ñoù ta coù theå ñoïc ñöôïc söù ñieäp cuûa Ñaáng Taïo Hoaù: “Trôøi xanh töôøng thuaät vinh quang Thieân Chuùa, khoâng trung loan baùo vieäc tay Ngaøi laøm. Ngaøy qua maùch baûo cho ngaøy tôùi, ñeâm naøy keå laïi vôùi ñeâm kia. Chaúng moät lôøi leõ, chaúng nghe thaáy aâm thanh, maø tieáng vang ñaõ doäi khaép hoaøn caàu, vaø thoâng ñieäp loan ñi tôùi chaân trôøi goùc bieån” (Tv 19,2-5).

2. Nhöng Lôøi Chuùa cuõng ôû nôi caên coäi cuûa lòch söû loaøi ngöôøi. Ngöôøi nam vaø ngöôøi nöõ laø “hình aûnh gioáng Thieân Chuùa” (St 1,27) vaø vì theá hoï mang trong mình daáu veát Thieân Chuùa, hoï coù theå ñoái thoaïi vôùi Ñaáng Taïo Hoaù vaø cuõng coù theå xa lìa vaø choái boû Ngaøi do toäi loãi. Baáy giôø, Lôøi Chuùa cöùu vôùt vaø xeùt xöû, thaáu nhaäp vaøo caùc teá baøo lòch söû vôùi nhöõng thaêng traàm vaø caùc bieán coá: “Ta ñaõ thaáy, Ta ñaõ thaáy laàm than cuûa daân Ta ôû Ai Caäp. Ta ñaõ nghe tieáng keâu cuûa hoï. Phaûi, ta bieát nhöõng lo aâu cuûa hoï. Ta xuoáng ñeå giaûi thoaùt hoï khoûi tay ngöôøi Ai Caäp vaø ñöa hoï töø mieàn ñaát naøy tieán veà moät mieàn ñaát xanh töôi vaø roäng lôùn” (Xh 3,7-8). Vì theá, coù söï hieän dieän cuûa Chuùa trong nhöõng bieán coá cuûa loaøi ngöôøi, caùc bieán coá naøy, qua hoaït ñoäng cuûa vò Chuùa Teå lòch söû, ñöôïc ghi vaøo trong moät yù ñònh cöùu ñoä cao caû hôn, ñeå “moïi ngöôøi ñöôïc cöùu thoaùt vaø nhaän bieát chaân lyù” (1 Tm 2,4).

3. Vì vaäy, Lôøi Chuùa, hieäu naêng, saùng taïo vaø cöùu ñoä laø nguoàn goác cuûa vaïn vaät vaø lòch söû, coâng trình saùng taïo vaø cöùu chuoäc. Chuùa ñeán gaëp nhaân loaïi vaø tuyeân boá: “Ta ñaõ noùi vaø ta ñaõ laøm!” (Ez 37,14). Nhöng coøn moät giai ñoaïn nöõa maø tieáng noùi cuûa Chuùa vöôït qua: ñoù laø giai ñoaïn lôøi ñöôïc vieát ra, Grapheù hoaëc Graphai, caùc Saùch Thaùnh, nhö Taân Öôùc noùi vôùi chuùng ta ñieàu ñoù. OÂng Moâseâ ñaõ töø ñænh nuùi Sinai ñi xuoáng “tay caàm hai bia ñaù ghi chöùng töø, nhöõng taám bia ñöôïc vieát hai maët. Nhöõng taám bia ñoù laø coâng trình cuûa Thieân Chuùa, chöõ vieát laø buùt tích cuûa Thieân Chuùa” (Xh 32,15-16). Vaø chính Moâseâ truyeàn cho Israel phaûi giöõ gìn vaø vieát laïi nhöõng “bia chöùng töø aáy”: “Ngöôi haõy vieát treân ñaù taát caû nhöõng lôøi cuûa luaät naøy, baèng chöõ thaät roõ raøng” (Ñnl 27,8).

“Kinh Thaùnh laø 'chöùng töø' cuûa Lôøi Chuùa döôùi hình thöùc chöõ vieát, laø vaên kieän töôûng nieäm theo quy luaät, lòch söû vaø vaên chöông, laøm chöùng bieán coá maïc khaûi saùng taïo vaø cöùu ñoä. Vì theá, Lôøi Chuùa ñi tröôùc vaø ñi xa hôn Kinh Thaùnh, Kinh Thaùnh cuõng ñöôïc Thieân Chuùa linh höùng, vaø chöùa ñöïng Lôøi Chuùa hieäu naêng (x. 2 Tm 3,16). Chính vì theá, ñöùc tin cuûa chuùng ta khoâng coù troïng taâm laø cuoán Kinh Thaùnh maø thoâi, nhöng laø lòch söû cöùu ñoä vaø moät nhaân vaät laø Chuùa Gieâsu Kitoâ, Lôøi Thieân Chuùa nhaäp theå laøm ngöôøi vaø laø lòch söû. Vì theá, ngöôøi ñoïc Kinh Thaùnh luoân luoân caàn coù söï hieän dieän cuûa Chuùa Thaùnh Linh, Ñaáng daãn ñeán chaân lyù toaøn veïn (x. Ga 16,13). Ñaây chính laø ñaïi Truyeàn Thoáng, laø söï hieän dieän höõu hieäu cuûa Thaùnh Thaàn chaân lyù trong Giaùo Hoäi, laø ngöôøi giöõ gìn Kinh Thaùnh, ñöôïc Huaán Quyeàn Giaùo Hoäi giaûi thích. Chính vôùi Truyeàn thoáng, ta ñi ñeán söï hieåu bieát, giaûi thích, thoâng truyeàn vaø laøm chöùng veà Lôøi Chuùa. Chính Thaùnh Phaoloâ, khi coâng boá Kinh Tin Kính ñaàu tieân cuûa Kitoâ giaùo, ñaõ xaùc nhaän mình “truyeàn laïi” ñieàu ñaõ nhaän ñöôïc töø Truyeàn Thoáng (x. 1 Cr 15,3-5).

Khuoân maët cuûa Lôøi Chuùa: Ñöùc Gieâsu Kitoâ

4. Trong nguyeân ngöõ Hy Laïp, chæ coù 3 töø caên baûn: “Loùgos sarx egheùneto” (Ngoâi Lôøi/Lôøi nhaäp theå). Ñaây khoâng nhöõng laø cao ñieåm trong Lôøi Töïa Tin Möøng theo Thaùnh Gioan (1,14), moät baûo vaät quyù giaù veà phöông dieän thi phuù vaø thaàn hoïc, nhöng coøn laø troïng taâm cuûa ñöùc tin Kitoâ. Lôøi vónh cöûu vaø thaàn linh ñi vaøo khoâng gian vaøo thôøi gian, nhaän laáy moät khuoân maët vaø caên cöôùc phaøm nhaân, ñeán ñoä ta coù theå ñeán gaàn vaø tröïc tieáp xin Ngaøi, nhö nhoùm ngöôøi Hy Laïp hieän dieän ôû thaønh Jerusalem: “Chuùng toâi muoán thaáy Ñöùc Gieâsu” (Ga 12,20-21). Nhöõng lôøi noùi naøo khoâng coù moät khuoân maët thì baát toaøn, vì khoâng thöïc hieän ñaày ñuû cuoäc gaëp gôõ, nhö oâng Gioùp ñaõ nhaéc nhôù vaøo cuoái haønh trình tìm kieám bi thaûm cuûa oâng: “Con ñaõ nhaän bieát Ngaøi qua ñieàu Ngaøi noùi, giôø ñaây maét con troâng thaáy Ngaøi” (42,5).

Chuùa Kitoâ laø “Lôøi ôû nôi Thieân Chuùa vaø laø Thieân Chuùa”, laø “hình aûnh Thieân Chuùa voâ hình, ñöôïc sinh ra tröôùc moïi loaøi thuï taïo” (Cl 1,15); nhöng Ngaøi cuõng laø Ñöùc Gieâsu thaønh Nazareth böôùc ñi treân nhöõng neûo ñöôøng trong moät tænh ngoaïi bieân cuûa ñeá quoác Roma, Ngaøi duøng ngoân ngöõ ñòa phöông, bieåu loä nhöõng saéc thaùi cuûa moät daân toäc, daân Dothaùi, vaø neàn vaên hoaù cuûa daân toäc naøy. Vì theá, Chuùa Gieâsu Kitoâ ñích thöïc laø moät con ngöôøi mong manh vaø hay cheát, laø lòch söû vaø nhaân tính, nhöng cuõng laø vinh quang, laø thaàn tính, maàu nhieäm: Ngaøi laø Ñaáng ñaõ maïc khaûi cho chuùng ta Thieân Chuùa maø chöa ai ñöôïc thaáy (x. Ga 1,18). Con Thieân Chuùa tieáp tuïc nhö theá caû trong thi haøi ñöôïc an taùng trong moä vaø söï soáng laïi cuûa Ngaøi laø chöùng cöù sinh ñoäng vaø höõu hieäu veà söï kieän aáy.

5. Truyeàn thoáng Kitoâ giaùo thöôøng ñaët song song Lôøi Chuùa nhaäp theå laøm ngöôøi vôùi chính Lôøi Chuùa trôû thaønh saùch. Ñoù laø ñieàu ñöôïc noùi ñeán trong Kinh Tin Kính khi ta tuyeân xöng raèng Con Thieân Chuùa “nhaäp theå laøm ngöôøi do hoaït ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Linh trong loøng Ñöùc Trinh Nöõ Maria”, nhöng caû khi ta tuyeân xöng nieàm tin nôi “Chuùa Thaùnh Linh, Ñaáng ñaõ noùi qua caùc ngoân söù”. Coâng ñoàng Chung Vatican II ñaõ ñoùn nhaän truyeàn thoáng coå kính theo ñoù “Mình cuûa Chuùa Con laø Kinh Thaùnh ñöôïc thoâng truyeàn cho chuùng ta” - nhö Thaùnh Ambrosio ñaõ quaû quyeát (In Lucam VI, 33) vaø minh baïch tuyeân boá raèng: “Lôøi Chuùa, ñöôïc bieåu loä qua ngoân ngöõ ngöôøi traàn, ñaõ trôû neân gioáng ngoân ngöõ loaøi ngöôøi, cuõng nhö Ngoâi Lôøi vónh cöûu cuûa Chuùa Cha, sau khi nhaän laáy nhöõng yeáu ñuoái cuûa baûn tính con ngöôøi, ñaõ trôû neân gioáng loaøi ngöôøi ” (DV 13).

Thöïc vaäy, Kinh Thaùnh cuõng laø “xaùc theå”, laø “chöõ” ñöôïc dieãn taû trong nhöõng ngoân ngöõ ñaëc thuø, qua nhöõng hình thöùc vaên chöông vaø lòch söû, trong nhöõng yù nieäm gaén lieàn vôùi moät neàn vaên hoaù coå xöa, baûo toàn kyù öùc veà nhöõng bieán coá nhieàu khi bi thaûm, caùc trang Kinh Thaùnh nhieàu khi ñaày nhöõng veát maùu vaø baïo löïc, trong Kinh Thaùnh vang doäi tieáng cöôøi cuûa nhaân loaïi vaø nhöõng doøng nöôùc maét chaûy daøi, cuõng nhö kinh nguyeän cuûa nhöõng keû baát haïnh ñöôïc troåi leân vaø nieàm vui cuûa nhöõng keû yeâu nhau. Do chieàu kích “theå xaùc” naøy Kinh Thaùnh caàn coù söï phaân tích lòch söû vaø vaên chöông, theo nhieàu phöông phaùp vaø loái ñeà caäp vaán ñeà khaùc nhau maø khoa chuû giaûi Kinh Thaùnh cung caáp. Moãi ñoäc giaû Kinh Thaùnh, duø laø ngöôøi ñôn sô nhaát, ñeàu phaûi coù kieán thöùc töông öùng veà Baûn Vaên thaùnh, vaø caàn nhôù raèng Lôøi Chuùa mang hình thöùc nhöõng lôøi cuï theå, ñöôïc giaûi thích vaø thích öùng ñeå coù theå ñöôïc nhaân loaïi nghe vaø hieåu. Ñaây chính laø moät coâng vieäc caàn thieát: neáu khoâng ñeå yù tôùi ñieàu ñoù, ngöôøi ta coù theå rôi vaøo thaùi ñoä chæ hieåu Kinh Thaùnh theo nghóa chöõ (fondamentalisme), thaùi ñoä naøy, trong thöïc teá, choái boû söï nhaäp theå cuûa Lôøi Chuùa trong lòch söû vaø khoâng nhìn nhaän raèng Lôøi ñöôïc dieãn taû trong Kinh Thaùnh theo ngoân ngöõ loaøi ngöôøi, vaø phaûi ñöôïc giaûi ñoaùn, nghieân cöùu vaø hieåu, vaø thaùi ñoä nhö theá cuõng coá tình khoâng bieát raèng söï linh höùng cuûa Chuùa khoâng xoaù boû caên tính lòch söû vaø nhaân caùch rieâng cuûa caùc taùc giaû nhaân traàn. Nhöng Kinh Thaùnh cuõng laø Lôøi vónh cöûu thaàn linh, vaø vì theá, Kinh Thaùnh ñoøi hoûi moät söï hieåu bieát khaùc, ñöôïc Thaùnh Linh ban cho, Ngaøi laø Ñaáng bieåu loä chieàu kích sieâu vieät cuûa Lôøi Chuùa, hieän dieän trong nhöõng lôøi nhaân traàn.

6. Ñoù chính laø söï caàn thieát cuûa “Truyeàn thoáng sinh ñoäng cuûa toaøn theå Giaùo Hoäi” (DV 12) vaø cuûa ñöùc tin ñeå hieåu Kinh Thaùnh moät caùch thoáng nhaát vaø troïn veïn. Neáu ta chæ döøng laïi ôû “chöõ vieát”, thì Kinh Thaùnh chæ laø moät vaên kieän trang troïng cuûa quaù khöù, moät chöùng töø cao quyù veà maët luaân lyù ñaïo ñöùc vaø vaên hoaù. Ñaøng khaùc, neáu loaïi boû söï nhaäp theå, thì ngöôøi ta coù theå rôi vaøo söï laàm laïc duy nghóa ñen (fondamentalistico) hoaëc moät thaùi ñoä duy linh hay duy taâm lyù mô hoà. Vì vaäy, kieán thöùc veà chuù giaûi phaûi lieân keát chaët cheõ vôùi truyeàn thoáng linh ñaïo vaø thaàn hoïc ñeå söï hieäp nhaát giöõa chieàu kính thaàn linh vaø nhaân traàn cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ vaø cuûa Kinh Thaùnh khoâng bò phaù vôõ.

Trong söï hoaø hôïp ñöôïc phuïc hoài nhö theá, khuoân maët cuûa Chuùa Kitoâ seõ chieáu saùng troïn veïn vaø giuùp chuùng ta khaùm phaù moät söï hieäp nhaát khaùc, ñoù laø söï hieäp nhaát saâu xa vaø thaâm thuyù hôn cuûa Boä Kinh Thaùnh, goàm 73 cuoán, nhöng ñöôïc thaùp nhaäp vaøo moät “Soå Boä” duy nhaát, moät cuoäc ñoái thoaïi duy nhaát giöõa Thieân Chuùa vaø loaøi ngöôøi, trong moät yù ñònh cöùu ñoä duy nhaát. “Sau khi ñaõ noùi vôùi caùc Toå phuï vaø Ngoân söù xöa kia, nhieàu laàn vaø döôùi nhieàu hình thöùc, trong nhöõng ngaøy sau heát naøy, Thieân Chuùa ñaõ noùi vôùi chuùng ta qua Con cuûa Ngaøi” (Dt 1,1-2). Nhö theá, Chuùa Kitoâ chieáu ngöôïc aùnh saùng cuûa Ngaøi vaøo toaøn theå lòch söû cöùu ñoä tröôùc ñoù vaø cho thaáy söï hoaø hôïp, yù nghóa vaø ñöôøng höôùng cuûa lòch söû aáy.

Ngaøi laø daáu aán, “Alpha vaø Omera” (Kh 1,8) cuûa cuoäc ñoái thoaïi giöõa Thieân Chuùa vaø moïi loaøi thuï taïo, ñöôïc keùo daøi trong thôøi gian vaø ñöôïc chöùng thöïc trong Kinh Thaùnh. Chính döôùi aùnh saùng cuûa daáu aán cuoái cuøng aáy maø nhöõng lôøi cuûa Moâseâ vaø caùc Ngoân söù ñaït ñöôïc “yù nghóa troïn veïn”, nhö chính Chuùa Gieâsu ñaõ noùi, trong moät buoåi chieàu muøa xuaân, khi Ngaøi ñi töø Jerusalem ñeán laøng Emmaus, ñoái thoaïi vôùi Cleùophas vaø baïn oâng, vaø Ngaøi giaûi thích cho hoï “nhöõng gì noùi veà Ngaøi trong toaøn theå Kinh Thaùnh” (Lc 24,27). Sôû dó nhö theá vì ôû troïng taâm cuûa maïc khaûi, coù Lôøi Chuùa trôû thaønh khuoân maët, muïc ñích toái haäu cuûa kieán thöùc Kinh Thaùnh khoâng phaûi ôû “trong moät quyeát ñònh luaân lyù ñaïo ñöùc hay moät yù töôûng lôùn, nhöng laø cuoäc gaëp gôõ vôùi moät bieán coá, vôùi moät Ngöôøi, mang laïi cho cuoäc soáng moät chaân trôøi môùi vaø qua ñoù moät höôùng ñi quyeát ñònh” (Deus caritas est, 1).

Caên nhaø cuûa Lôøi Chuùa: Giaùo Hoäi

Nhö söï khoân ngoan cuûa Thieân Chuùa trong Cöïu Öôùc ñaõ xaây nhaø trong thaønh thò cuûa nhöõng ngöôøi nam nöõ vaø ñaët nhaø aáy treân 7 coät (x. Cn 9,1), cuõng vaäy, Lôøi Chuùa coù nhaø trong Taân ÖÙôc: chính Giaùo Hoäi coù khuoân maãu ôû trong coäng ñoàng meï Jerusalem, Giaùo Hoäi ñöôïc xaây döïng treân Pheâroâ vaø caùc Toâng ñoà, vaø ngaøy nay qua caùc Giaùm muïc hieäp thoâng vôùi ñaáng keá vò Thaùnh Pheâroâ, tieáp tuïc laø ngöôøi baûo toàn, loan baùo vaø giaûi thích Lôøi Chuùa (x. LG 13). Thaùnh Luca, trong Coâng vuï Toâng ñoà (2,42), ñaõ phaùc hoaï caáu truùc Giaùo Hoäi döïa treân 4 coät truï lyù töôûng, ngaøy nay vaãn coøn ñöôïc caùc coäng ñoaøn Giaùo Hoäi, vôùi nhöõng hình thöùc khaùc nhau, laøm chöùng: “Hoï chuyeân caàn laéng nghe lôøi daïy cuûa caùc Toâng ñoà, trung thaønh vôùi nieàm hieäp thoâng huynh ñeä, beû baùnh vaø caàu nguyeän”.

7. Tröôùc tieân laø didacheù, giaùo huaán Toâng ñoà, töùc laø vieäc rao giaûng Lôøi Chuùa. Thaùnh Phaoloâ nhaén nhuû chuùng ta raèng “ñöùc tin ñeán töø vieäc laéng nghe vaø laéng nghe ôû ñaây laø nghe Lôøi Chuùa” (Rm 10,17). Töø Giaùo Hoäi naûy sinh tieáng noùi cuûa ngöôøi coâng boá trình baøy cho taát caû moïi ngöôøi “Keùrygma”, töùc laø söï loan baùo tieân khôûi vaø cô baûn maø chính Chuùa Gieâsu ñaõ loan baùo khi Ngaøi môùi baét ñaàu söù vuï coâng khai: “Thôøi giôø ñaõ maõn, vaø nöôùc Chuùa gaàn keà; anh chò em haõy hoaùn caûi vaø tin vaøo Tin Möøng” (Mc 1,15). Caùc Toâng ñoà loan baùo söï khai maïc Nöôùc Thieân Chuùa vaø ñoù laø söï can thieäp quyeát ñònh cuûa Chuùa trong lòch söû nhaân loaïi, caùc vò coâng boá caùi cheát vaø söï soáng laïi cuûa Chuùa Kitoâ: “Khoâng coù ôn cöùu ñoä nôi ngöôøi naøo khaùc: thöïc vaäy, döôùi baàu trôøi naøy, khoâng coù danh xöng naøo khaùc ñöôïc ban cho loaøi ngöôøi trong ñoù coù thieát ñònh raèng chuùng ta ñöôïc cöùu thoaùt ” (Cv 4,12). Kitoâ höõu laøm chöùng veà nieàm hy voïng naøy “moät caùch dòu daøng, toân troïng vaø vôùi löông taâm ngay chính”, nhöng cuõng saün saøng chòu lieân luî vaø bò ñaûo loän vì côn loác cuûa thaùi ñoä töø choái vaø baùch haïi, vôùi yù thöùc raèng “chaúng thaø chòu ñau khoå khi laøm ñieàu thieän hôn laø laøm ñieàu aùc” (1 Pr 3,16-17).

Roài trong Giaùo Hoäi, cuõng vang leân lôøi huaán giaùo: vieäc huaán giaùo naøy nhaém ñaøo saâu nôi Kitoâ höõu, “maàu nhieäm Chuùa Kitoâ döôùi aùnh saùng Lôøi Chuùa ñeå toaøn theå con ngöôøi ñöôïc aùnh saùng aáy chieáu toaû” (Gioan Phaoloâ II, Catechesi tradendae, 20). Nhöng toät ñænh cuûa vieäc rao giaûng laø ôû nôi baøi giaûng maø ngaøy nay ñoái vôùi nhieàu tín höõu Kitoâ, ñoù laø luùc quan troïng chuû yeáu ñeå gaëp gôõ vôùi Lôøi Chuùa. Trong vieäc giaûng, thöøa taùc vieân cuõng phaûi trôû thaønh ngoân söù. Thöïc vaäy, vò giaûng thuyeát phaûi coù ngoân ngöõ roõ raøng, quyeát lieät vaø coù chaát löôïng, khoâng nhöõng “loan baùo moät caùch theá giaù nhöõng coâng trình kyø dieäu cuûa Thieân Chuùa trong lòch söû cöùu ñoä” (SC 35), nhöõng coâng trình ñöôïc trình baøy tröôùc tieân qua vieäc ñoïc moät caùch roõ raøng vaø sinh ñoäng baûn vaên Kinh Thaùnh maø phuïng vuï ñeà nghò, nhöng cuõng phaûi thôøi söï hoaù nhöõng coâng trình aáy trong thôøi ñaïi thính giaû ñang soáng vaø laøm naûy sinh nôi taâm hoàn hoï caâu hoûi veà söï hoaùn caûi vaø söï daán thaân quyeát lieät: “Chuùng toâi phaûi laøm gì ñaây?” (Cv 2,37).

Vì vaäy, vieäc loan baùo, huaán giaùo vaø giaûng thuyeát ñoøi phaûi ñoïc, hieåu, dieãn nghóa vaø giaûi thích, moät söï can döï cuûa taâm trí trong ñoù. Trong vieäc giaûng thuyeát coù 2 chuyeån ñoäng. Chuyeån ñoäng thöù nhaát, ta ñi ngöôïc tôùi caên coäi cuûa caùc ñoaïn Saùch Thaùnh, caùc bieán coá, nhöõng caâu noùi taïo neân lòch söû cöùu ñoä, ñeå hieåu chuùng trong yù nghóa vaø söù ñieäp cuûa chuùng. Chuyeån ñoäng thöù hai ta ñi xuoáng hieän taïi, tôùi cuoäc soáng thöïc teá cuûa ngöôøi nghe vaø ñoïc, luoân luoân döôùi ôû döôùi aùnh saùng cuûa Chuùa Kitoâ voán laø sôïi daây raïng ngôøi nhaém thoáng nhaát toaøn theå Kinh Thaùnh. Ñoù laø ñieàu maø chính Chuùa Gieâsu ñaõ laøm - nhö ñaõ noùi - trong haønh trình töø Jerusalem ñeán Emmaus, khi thaùp tuøng 2 moân ñeä cuûa Ngaøi. Ñoù cuõng laø ñieàu maø sau naøy Thaày Phoù teá Philipheâ ñaõ laøm treân ñöôøng töø Jerusalem ñeán Gaza, khi Thaày baét chuyeän vôùi moät quan chöùc ngöôøi Ethiopie: “OÂng coù hieåu ñieàu oâng ñang ñoïc khoâng?”, vaø oâng ñaùp: “Laøm sao toâi coù theå hieåu neáu khoâng coù ai chæ daãn cho toâi?” (Cv 8,30-31). Vaø muïc ñích nhaém tôùi laø gaëp gôõ troïn veïn vôùi Chuùa Kitoâ trong bí tích. Vaø ñoù laø coät truï thöù hai naâng ñôõ Giaùo Hoäi laø nhaø cuûa Lôøi Chuùa”.

8. Coät truï naøy laø vieäc Beû Baùnh. Caûnh töôïng Emmaus (x. Lc 24,13-35) moät laàn nöõa laïi laø taám göông vaø dieãn laïi ñieàu xaûy ra haèng ngaøy trong caùc thaùnh ñöôøng cuûa chuùng ta: tieáp noái baøi giaûng cuûa Chuùa Gieâsu veà Moâseâ vaø caùc ngoân söù laø vieäc Beû Baùnh Thaùnh Theå taïi baøn aên. Ñoù chính laø luùc ñoái thoaïi thaân tình cuûa Thieân Chuùa vôùi daân cuûa Ngaøi, laø haønh vi giao öôùc môùi ñöôïc kyù keát trong maùu Chuùa Kitoâ (x. Lc 22,20), laø coâng trình toät ñænh cuûa Ngoâi Lôøi, Ñaáng hieán mình laøm löông thöïc trong thaân theå chòu hieán teá, laø nguoàn maïch vaø laø toät ñænh ñôøi soáng vaø söù maïng cuûa Giaùo Hoäi. Trình thuaät Tin Möøng veà Böõa Tieäc Ly, töôûng nieäm hy teá cuûa Chuùa Kitoâ, khi ñöôïc coâng boá trong Thaùnh leã, trong lôøi caàu xin Chuùa Thaùnh Linh trôû thaønh bieán coá vaø bí tích. Chính vì theá, Coâng ñoàng Chung Vatican II ñaõ tuyeân boá trong moät ñoaïn raát xuùc tích raèng: “Giaùo Hoäi luoân toân kính Kinh Thaùnh nhö ñaõ toân kính chính Mình Chuùa Kitoâ, Giaùo Hoäi khoâng bao giôø boû qua, nhaát laø trong phuïng vuï thaùnh, maø khoâng nuoâi döôõng mình baèng Baùnh Söï Soáng nôi baøn tieäc Lôøi Chuùa cuõng nhö baèng Mình Chuùa Kitoâ vaø trao ban cho caùc tín höõu” (DV 21). Vì vaäy, caàn phaûi ñöa trôû laïi vò trí trung taâm ñôøi soáng Kitoâ giaùo “phuïng vuï Lôøi Chuùa vaø phuïng vuï Thaùnh Theå, voán ñöôïc lieân keát chaët cheõ vôùi nhau ñeán ñoä hoïp thaønh moät haønh vi thôø phöôïng duy nhaát” (SC 56).

9. Coät truï thöù ba cuûa toaø nhaø thieâng lieâng Giaùo Hoäi, nhaø cuûa Lôøi Chuùa, laø kinh nguyeän ñöôïc deät baèng “caùc ca vònh, thaùnh ca vaø nhöõng baøi ca tinh thaàn” (Cl 3,16) nhö Thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi. Phuïng vuï caùc giôø kinh dó nhieân chieám choã ñöùng öu tieân, vì laø kinh nguyeän tuyeät haûo cuûa Giaùo Hoäi, nhaém phaân nhòp ngaøy vaø muøa trong naêm Kitoâ giaùo, cung caáp löông thöïc thieâng lieâng haèng ngaøy cho caùc tín höõu, nhaát laø vôùi boä Thaùnh vònh. Beân caïnh phuïng vuï naøy vaø caùc buoåi cöû haønh chung Lôøi Chuùa, tuyeàn thoáng coøn du nhaäp “lectio divina”, töùc laø vieäc ñoïc vaø caàu nguyeän trong Thaùnh Linh, coù khaû naêng môû ra cho tín höõu kho taøng Lôøi Chuùa, vaø cuõng taïo neân cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Kitoâ laø Lôøi Chuùa haèng soáng.

Phöông phaùp naøy baét ñaàu baèng vieäc ñoïc (lectio) ñoaïn Kinh Thaùnh, gôïi leân moät caâu hoûi veà vieäc hieåu bieát chính xaùc noäi dung ñích thöïc cuûa vaên baûn: ñoaïn Kinh Thaùnh naøy töï noù noùi leân ñieàu gì theá? Tieáp ñeán laø suy nieäm (meditatio) trong ñoù caâu hoûi laø: ñoaïn Kinh Thaùnh naøy noùi gì vôùi chuùng ta? Vaø sau ñoù laø caàu nguyeän (oratio), vieäc laøm naøy giaû thieát moät caâu hoûi khaùc: chuùng ta noùi gì vôùi Chuùa ñeå ñaùp laïi Lôøi Ngaøi? vaø cuoái cuøng laø chieâm nieäm (contemplatio), trong ñoù chuùng ta ñoùn nhaän nhö hoàng aân cuûa Chuùa chính caùi nhìn cuûa Ngaøi khi nhaän xeùt veà thöïc taïi vaø chuùng ta töï hoûi: Chuùa ñang yeâu caàu chuùng ta phaûi hoaùn caûi taâm trí vaø cuoäc soáng nhö theá naøo?

Ñöùng tröôùc ngöôøi ñoïc vaø caàu nguyeän vôùi Lôøi Chuùa coù taám göông lyù töôûng cuûa Meï Maria, Meï cuûa Chuùa, Meï “ñaõ giöõ taát caû nhöõng ñieàu aáy vaø suy nieäm trong loøng” (Lc 2,19; x. 2,51), nghóa laø - nhö nguyeân baûn tieáng Hy Laïp chæ roõ - tìm thaáy moät maáu choát saâu ñaäm lieân keát caùc bieán coá, caùc haønh ñoäng vaø söï vieäc trong keá hoaïch roäng lôùn cuûa Thieân Chuùa, tuy raèng beà ngoaøi chuùng coù veû rôøi raïc khoâng lieân heä vôùi nhau. Hoaëc tín höõu khi ñoïc Kinh Thaùnh cuõng coù theå nghó ñeán thaùi ñoä cuûa baø Maria, em baø Marta, ngoài döôùi chaân Chuùa vaø laéng nghe lôøi Ngaøi, khoâng ñeå cho nhöõng giao ñoäng beân ngoaøi hoaøn toaøn xaâm chieám troïn taâm hoàn, daønh khoâng gian töï do cho “phaàn toát hôn” khoâng bò töôùc ñoaït maát (x. Lc 10,38-42).

10. Vaø coät truï cuoái cuøng naâng ñôõ Giaùo Hoäi, nhaø cuûa Lôøi Chuùa, laø “koinonia, söï hieäp thoâng huynh ñeä” , moät danh xöng khaùc cuûa töø agapeù, nghóa laø tình yeâu Kitoâ. Nhö Chuùa Gieâsu nhaéc nhôù, ñeå trôû thaønh anh chò em cuûa Ngaøi, thì caàn phaûi laø “nhöõng ngöøôi laéng nghe Lôøi Chuùa vaø mang ra thöïc haønh” (Lc 8,21). Laéng nghe ñích thöïc chính laø vaâng lôøi vaø haønh ñoäng, laø laøm cho coâng lyù vaø tình thöông naûy sinh trong cuoäc soáng, laø laøm chöùng taù trong cuoäc soáng vaø trong xaõ hoäi theo ñöôøng höôùng tieáng goïi cuûa caùc ngoân söù, lieân tuïc noái keát Lôøi Chuùa vôùi cuoäc soáng, nieàm tin vaø söï ngay chính, vieäc phuïng töï vaø söï daán thaân xaõ hoäi. Ñoù laø ñieàu Chuùa Gieâsu ñaõ nhieàu laàn laëp laïi, töø lôøi nhaén nhuû noåi tieáng trong Baøi Giaûng treân nuùi: “Khoâng phaûi keû noùi raèng: Laïy Chuùa, Laïy Chuùa! maø ñöôïc vaøo Nöôùc Trôøi, nhöng laø nhöõng ngöôøi thi haønh yù Cha Thaày ôû treân trôøi” (Mt 7,21). Trong caâu noùi naøy döôøng nhö vang aâm Lôøi Chuùa ñaõ ñöôïc ngoân söù Isaia trình baøy: “Daân naøy chæ ñeán gaàn Ta baèng lôøi noùi, caàu khaån Ta baèng moâi mieäng, nhöng loøng chuùng xa Ta” (29,13). Lôøi caûnh giaùc naøy cuõng noùi veà caùc Giaùo ñoaøn khi hoï khoâng trung thaønh laéng nghe Lôøi Chuùa trong tinh thaàn vaâng phuïc. Vì theá, Lôøi Chuùa phaûi hieån hieän vaø coù theå ñoïc ñöôïc treân khuoân maët, vaø trong ñoâi tay cuûa tín höõu, nhö thaùnh Gregorio Caû ñaõ gôïi yù khi thaáy nôi Thaùnh Bieån Ñöùc vaø caùc vó nhaân khaùc cuûa Chuùa nhö nhöõng chuùng nhaân veà söï hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa vaø vôùi anh em, Lôøi Chuùa ñöôïc bieán thaønh cuoäc soáng. Ngöôøi coâng chính vaø trung thaønh khoâng phaûi chæ “giaûi thích” Kinh Thaùnh, nhöng coøn “trieån khai” Kinh Thaùnh tröôùc moïi ngöôøi nhö moät thöïc taïi sinh ñoäng vaø ñöôïc thöïc haønh. Chính vì theá “viva lectio, vita bonorum”, ñôøi soáng cuûa nhöõng ngöôøi toát laønh laø moät baøi ñoïc/baøi hoïc sinh ñoäng veà Lôøi Chuùa. Thaùnh Gioan Kim Khaåu ñaõ nhaän xeùt raèng caùc toâng ñoà xuoáng nuùi Galilea, nôi maø tröôùc ñoù caùc vò ñaõ gaëp Chuùa Phuïc Sinh, caùc vò khoâng mang theo bia ñaù ñöôïc vieát chöõ treân ñoù nhö tröôøng hôïp oâng Moâseâ: töø luùc ñoù chính cuoäc soáng cuûa caùc toâng ñoà ñaõ trôû thaønh saùch Tin Möøng soáng ñoäng.

Trong nhaø cuûa Lôøi Chuùa, chuùng ta cuõng gaëp caùc anh chò em cuûa caùc Giaùo Hoäi khaùc vaø caùc coäng ñoàng Giaùo Hoäi, tuy vaãn coøn chia caùch, nhöng vaãn cuøng lieân keát vôùi chuùng ta trong vieäc kính meán Lôøi Chuùa laø nguyeân lyù vaø laø nguoàn maïch cuûa söï hieäp nhaát ñaàu tieân vaø thöïc söï, cho duø söï hieäp nhaát naøy khoâng toaøn veïn. Moái lieân heä naøy phaûi luoân luoân ñöôïc cuûng coá qua caùc baûn dòch Kinh Thaùnh chung, phoå bieán Saùch Thaùnh, caàu nguyeän ñaïi keát vôùi Kinh Thaùnh, ñoái thoaïi veà chuù giaûi, nghieân cöùu vaø ñoái chieáu caùc giaûi thích khaùc nhau veà Kinh Thaùnh, trao ñoåi caùc giaù trò hieän höõu trong caùc truyeàn thoáng linh ñaïo khaùc nhau, loan baùo vaø laøm chöùng taù chung veà Lôøi Chuùa trong moät theá giôùi bò tuïc hoaù”.

NHÖÕNG NEÛO ÑÖÔØNG CUÛA LÔØI CHUÙA:

VIEÄC TRUYEÀN GIAÙO

“Töø Sion Thaùnh Luaät ban xuoáng vaø töø Jerusalem Lôøi Chuùa phaùn truyeàn” (Is 2,3). Lôøi Chuùa ñöôïc nhaân caùch hoaù “ñi ra” khoûi nhaø mình, ra khoûi ñeàn thôø vaø tieán böôùc doïc theo nhöõng neûo ñöôøng theá giôùi ñeå gaëp cuoäc ñaïi löõ haønh maø caùc daân toäc treân traùi ñaát ñaõ khôûi xöôùng haàu tìm kieám chaân lyù, coâng lyù vaø hoaø bình. Thöïc vaäy, caû nôi caùc thaønh thò hieän ñaïi bò tuïc hoaù, nôi caùc quaûng tröôøng vaø ñöôøng phoá, nôi maø döôøng nhö thaùi ñoä baát tín vaø döûng döng ñang hieån trò, nôi maø söï aùc döôøng nhö löôùt thaéng söï thieän, taïo cho ngöôøi ta coù caûm töôûng thaønh Babilone chieán thaéng Jerusalem, vaãn coù moät khao khaùt thaàm kín, moät nieàm hy voïng manh nha, moät noãi reân xieát mong chôø. Nhö ta ñoïc thaáy trong saùch ngoân söù Amos, “Naøy ñaây seõ ñeán ngaøy Ta göûi ñoùi khaùt ñeán trong xöù, khoâng phaûi ñoùi côm baùnh, cuõng chaúng phaûi laø khaùt nöôùc, nhöng laø ñoùi khaùt nghe Lôøi Chuùa” (8,11). Söù maïng truyeàn giaûng Tin Möøng cuûa Giaùo Hoäi muoán ñaùp öùng söï ñoùi khaùt aáy.

Caû Chuùa Kitoâ Phuïc Sinh cuõng keâu goïi caùc Toâng ñoà ñang do döï haõy ra khoûi bieân cöông chaân trôøi ñöôïc baûo boïc cuûa hoï: “Caùc con haõy ra ñi vaø laøm cho muoân daân trôû thaønh moân ñeä… giaûng daïy hoï tuaân giöõ taát caû nhöõng gì Thaày ñaõ truyeàn cho caùc con” (Mt 28,19-20). Kinh Thaùnh ñaày nhöõng lôøi môøi goïi “ñöøng im tieáng”, haõy “gaøo leân”, haõy “loan baùo Lôøi Chuùa duø gaëp thôøi thuaän tieän hay khoâng thuaän tieän”, haõy trôû thaønh nhöõng ngöôøi lính canh phaù tan im laëng cuûa söï döûng döng laõnh ñaïm. Nhöõng neûo ñöôøng môû ra tröôùc chuùng ta giôø ñaây khoâng phaûi chæ laø nhöõng con ñöôøng treân ñoù Thaùnh Phaoloâ hoaëc nhöõng nhaø truyeàn giaùo ñaàu tieân ñaõ ñi qua, hoaëc sau caùc vò, laø taát caû nhöõng nhaø thöøa sai tìm ñeán vôùi daân ngoaïi ôû nhöõng vuøng ñaát xa xaêm.

11. Giôø ñaây, vieäc truyeàn thoâng traûi roäng moät maïng löôùi bao truøm toaøn theå ñòa caàu vaø lôøi môøi goïi cuûa Chuùa Kitoâ nay coù moät yù nghóa môùi: “Ñieàu maø Thaày noùi vôùi caùc con trong boùng toái haõy noùi trong aùnh saùng, vaø ñieàu caùc con nghe ræ tai haõy rao giaûng treân maùi nhaø” (Mt 10,27). Chaéc chaén, Lôøi Kinh Thaùnh phaûi duy trì söï hieån hieän ñaàu tieân vaø phoå bieán qua vaên baûn ñöôïc in aán, vôùi nhöõng baûn dòch ñöôïc thöïc hieän theo nhöõng ngoân ngöõ khaùc nhau treân traùi ñaát. Nhöng tieáng noùi cuûa Lôøi Chuùa cuõng phaûi vang doäi qua ñaøi phaùt thanh, caùc maïng Internet, caùc keânh truyeàn baù tröïc tuyeán, caùc ñóa CD, DVD, caùc Podcast… Lôøi Chuùa phaûi xuaát hieän treân caùc maøn aûnh truyeàn hình, ñieän aûnh, treân baùo chí, trong caùc bieán coá vaên hoaù vaø xaõ hoäi.

Hình thöùc truyeàn thoâng môùi meû naøy, so vôùi truyeàn thoâng theo truyeàn thoáng, coù nhöõng quy luaät rieâng ñeå dieãn taû, vaø vì theá, caàn phaûi trang bò, khoâng nhöõng veà maët kyõ thuaät, nhöng caû veà maët vaên hoaù cho coâng trình naøy. Trong moät thôøi ñaïi bò hình aûnh thoáng trò, hình aûnh ñöôïc trình baøy ñaëc bieät qua phöông tieän troåi vöôït trong ngaønh truyeàn thoâng laø truyeàn hình, kieåu maãu ñöôïc Chuùa Kitoâ öu tieân söû duïng vaãn coøn ñaày yù nghóa vaø gôïi yù. Ngaøi duøng caùc bieåu töôïng, keå chuyeän, ví duï, kinh nghieäm thöôøng nhaät, duï ngoân: “Chuùa noùi vôùi hoï veà nhieàu ñieàu baèng duï ngoân... vaø Ngaøi khoâng noùi gì vôùi daân chuùng maø khoâng duøng duï ngoân” (Mt 13,3.34). Khi loan baùo nöôùc Thieân Chuùa, Chuùa Gieâsu khoâng bao giôø löôùt treân ñaàu nhöõng ngöôøi ñoái thoaïi vôùi moät thöù ngoân ngöõ mô hoà, tröøu töôïng vaø xa laï, nhöng Ngaøi chinh phuïc hoï ngay töø phaàn ñaát nôi hoï ñaët chaân leân, ñeå höôùng daãn hoï, töø cuoäc soáng thöôøng nhaät ñeán maïc khaûi Nöôùc Trôøi. Vì theá, caûnh töôïng maø Thaùnh Gioan gôïi laïi thaät laø yù nghóa: “Moät soá ngöôøi muoán baét Chuùa Gieâsu, nhöng khoâng ai daùm ra tay baét Ngaøi. Lính canh trôû veà gaëp caùc tröôûng teá vaø ngöôøi Bieät Phaùi; nhöõng ngöôøi naøy noùi vôùi hoï: Taïi sao caùc ngöôøi khoâng ñieäu haén veà ñaây? Lính canh ñaùp: “Chöa heà coù ai noùi nhö oâng aáy!” (7,44-46).

12. Chuùa Kitoâ tieán böôùc doïc theo nhöõng con ñöôøng trong thaønh thò chuùng ta vaø döøng laïi tröôùc ngöôõng cuûa nhaø chuùng ta: “Naøy ñaây, Ta ñöùng ôû cöûa vaø goõ. Neáu coù ai nghe tieáng Ta vaø môû cöûa, thì Ta seõ vaøo, duøng böõa toái vôùi ngöôøi aáy vaø ngöôøi aáy ôû vôùi Ta” (Kh 3,20). Gia ñình, vôùi nhöõng nieàm vui vaø thaûm kòch trong 4 böùc töôøng gia cö, laø moät khoâng gian cô baûn maø Lôøi Chuùa phaûi ñi vaøo. Kinh Thaùnh raûi raùc nhöõng maãu chuyeän lôùn nhoû veà gia ñình vaø taùc giaû Thaùnh vònh moâ taû moät caùch linh hoaït khung caûnh thanh thaûn moät ngöôøi cha ngoài taïi baøn aên, vôùi ngöôøi vôï, gioáng nhö caây nho sai traùi, vaø caùc con caùi, nhö nhöõng “ngaønh oâliu” (Tv 128). Chính Kitoâ giaùo nguyeân thuyû ñaõ cöû haønh phuïng vuï trong ñôøi soáng thöôøng nhaät cuûa moät gia cö, cuõng nhö Israel uyû thaùc cho gia ñình vieäc cöû haønh Leã Vöôït Qua (x. Xh 12,21-27). Söï thoâng truyeàn Lôøi Chuùa dieãn ra qua heä thoáng gia ñình, trong ñoù cha meï trôû thaønh “nhöõng ngöôøi ñaàu tieân thoâng truyeàn ñöùc tin” (LG 11). Vaø taùc giaû Thaùnh Vònh cuõng nhaéc nhôù raèng “ñieàu maø chuùng toâi ñaõ nghe vaø ñaõ bieát, vaø cha oâng chuùng toâi ñaõ keå laïi cho chuùng toâi, chuùng toâi khoâng giaáu gieám con caùi chuùng toâi, nhöng keå laïi cho theá heä mai sau nhöõng hoaït ñoäng vinh hieån vaø quyeàn naêng cuûa Chuùa vaø nhöõng kyø coâng Chuùa ñaõ laøm... vaø sau naøy chuùng seõ keå laïi cho con chaùu cuûa chuùng” (Tv 78,3-4.6).

Vì theá, moãi nhaø caàn coù cuoán Kinh Thaùnh rieâng, gìn giöõ caån thaän vaø xöùng ñaùng, ñoïc vaø caàu nguyeän vôùi Kinh Thaùnh; gia ñình phaûi ñeà ra nhöõng hình thöùc vaø kieåu maãu giaùo duïc caàu nguyeän, huaán giaùo, hoïc hoûi veà vieäc söû duïng Kinh Thaùnh, ñeå “caùc thanh nieân thieáu nöõ, ngöôøi giaø cuøng vôùi treû em” (Tv 148,12) laéng nghe, hieåu, chuùc tuïng vaø soáng Lôøi Chuùa. Ñaëc bieät caùc theá heä treû, treû em vaø ngöôøi treû, phaûi ñöôïc giaùo duïc thích hôïp vaø chuyeân bieät ñeå giuùp hoï caûm thaáy söï thu huùt cuûa hình aûnh Chuùa Kitoâ, môû roäng cöûa trí thoâng minh vaø taâm hoàn hoï, keå caû baèng nhöõng cuoäc gaëp gôõ vaø chöùng taù chaân thöïc cuûa ngöôøi lôùn, aûnh höôûng tích cöïc cuûa baïn höõu vaø söï thaùp tuøng roäng lôùn cuûa coäng ñoàng Giaùo Hoäi.

13. Chuùa Gieâsu, trong duï ngoân veà ngöôøi gieo gioáng, nhaéc nhôû chuùng ta raèng coù nhöõng thöûa ñaát khoâ caèn, nhieàu soûi ñaù, bò nhöõng buïi gai boùp ngheït (x. Mt 13,3-7). Ai tieán böôùc treân nhöõng neûo ñöôøng theá giôùi cuõng khaùm phaù thaáy nhöõng hoá truõng, nhöõng ñau khoå vaø ngheøo ñoùi, tuûi nhuïc vaø aùp böùc, naïn bò gaït ra ngoaøi leà vaø laàm than, beänh taät theå lyù vaø taâm lyù, bò coâ ñôn. Nhieàu khi nhöõng soûi ñaù treân ñöôøng bò ñaãm maùu vì chieán tranh vaø baïo löïc, nôi caùc dinh thöï quyeàn löïc naïn tham nhuõng quyeän vôùi baát coâng. Vang leân tieáng keâu cuûa nhöõng ngöôøi bò baùch haïi vì trung thaønh vôùi löông taâm vaø nieàm tin cuûa hoï. Coù nhöõng ngöôøi bò chao ñaûo vì cuoäc khuûng hoaûng hieän sinh hoaëc coù moät taâm hoàn vaéng boùng höôùng ñi mang laïi yù nghóa vaø giaù trò cho chính cuoäc soáng. Gioáng nhö “nhöõng boùng ñi qua, nhö moät hôi thôû taøn luïi” (Tv 39,7), nhieàu ngöôøi caûm thaáy bò ñeø naëng vì söï im laëng cuûa Thieân Chuùa, vì Ngaøi döôøng nhö vaéng boùng vaø döûng döng: “Laïy Chuùa, Chuùa tieáp tuïc queân con cho ñeán bao giôø? Chuùa che giaáu toân nhan vôùi con cho ñeán bao giôø?” (Tv 13,2). Vaø sau cuøng laø maàu nhieäm söï cheát xuaát hieän tröôùc maét moïi ngöôøi.

Tieáng thôû than khaép nôi vì ñau khoå nhö theá ñi töø ñaát leân tôùi trôøi cao khoâng ngöøng ñöôïc Kinh Thaùnh dieãn taû, Kinh Thaùnh ñeà nghò moät ñöùc tin coù chieàu kích lòch söû vaø nhaäp theå. Chæ caàn nghó ñeán nhöõng trang ñaày baïo löïc vaø aùp böùc, tieáng keâu ai oaùn vaø lieân læ cuûa OÂng Gioùp, nhöõng lôøi caàu khaån thieát tha trong Thaùnh vònh, cuoäc khuûng hoaûng tinh teá trong noäi taâm phuû ngaäp taâm hoàn Qohelet, nhöõng lôøi toá giaùc maïnh meõ cuûa caùc ngoân söù choáng laïi caùc baát coâng xaõ hoäi. Ñaøng khaùc, toäi loãi caên coäi bò quyeát lieät leân aùn, khoâng chuùt giaûm khinh, toäi loãi xuaát hieän vôùi taát caû quyeàn löïc taøn phaù cuûa noù ngay töø ñaàu nhaân loaïi trong moät vaên baûn neàn taûng cuûa saùch Saùng Theá (c.3). Thöïc vaäy, “maàu nhieäm söï aùc” hieän dieän vaø haønh ñoäng trong lòch söû, nhöng noù bò Lôøi Chuùa vaïch traàn, trong Ñöùc Kitoâ, Thieân Chuùa baûo ñaûm chieán thaéng cuûa söï thieän treân söï aùc.

Nhöng trong Kinh Thaùnh, hình aûnh troåi vöôït nhaát chính laø Chuùa Kitoâ, Ngaøi khai maïc söù vuï coâng khai vôùi moä lôøi loan baùo hy voïng cho nhöõng ngöôøi roát cuøng treân traùi ñaát: “Thaùnh Thaàn Chuùa ngöï xuoáng treân toâi; vì theá Ngaøi ñaõ xöùc daàu thaùnh hieán toâi vaø sai toâi ñi mang tin möøng cho ngöôøi ngheøo khoù, coâng boá söï giaûi thoaùt cho caùc tuø nhaân vaø ngöôøi muø ñöôïc thaáy; traû töï do cho nhöõng ngöôøi bò aùp böùc, coâng boá naêm hoàng aân cuûa Chuùa” (Lc 4,18-19). Ñoâi tay cuûa Chuùa bao laàn ñaët treân nhöõng thaân theå beänh hoaïn hoaëc bò nhieãm beänh, lôøi Ngaøi coâng boá coâng lyù, trao ban hy voïng cho ngöôøi baát haïnh, ban ôn tha thöù cho keû toäi loãi. Sau cuøng, chính Ngaøi haï mình xuoáng möùc ñoä toät cuøng, “töø boû moïi vinh quang, maëc laáy thaân phaän toâi tôù, trôû neân gioáng phaøm nhaân. Ngaøi cö xöû nhö moät ngöôøi thöôøng vaø caøng haï mình hôn nöõa, vaâng phuïc cho ñeán cheát vaø cheát treân thaäp giaù” (Pl 2,7-8).

Vì theá, Ngaøi caûm thaáy sôï cheát (“Laïy Cha, neáu coù theå, xin caát cheùn naøy xa con!), caûm thaáy coâ ñôn vaø bò boû rôi, vaø bò baïn höõu phaûn boäi, ñi saâu vaøo trong toái taêm cuûa ñau ñôùn döõ daèn nhaát veà theå lyù vôùi cuoäc ñoùng ñinh, vaø thaäm chí caû trong taêm toái do söï im laëng cuûa Chuùa Cha (“Laïy Chuùa cuûa con, Laïy Chuùa con, sao Chuùa boû con?”) vaø ñi tôùi taän vöïc thaúm cuûa moãi ngöôøi, vöïc thaúm cuûa caùi cheát (“Ngaøi keâu lôùn tieáng roài taét thôû”). Quaû thöïc, ngöôøi ta coù theå aùp duïng cho Ngaøi ñònh nghóa maø ngoân söù Isaia ñaõ ñaønh cho Ngöôøi Toâi Tôù Chuùa: “Ngöôøi cuûa ñau khoå, quen thuoäc vôùi khoå ñau” (53,3). Nhöng chính trong luùc cuøng cöïc aáy, Ngaøi khoâng ngöøng laø Con Thieân Chuùa: trong tình lieân ñôùi yeâu thöông vaø vôùi söï hy sinh baûn thaân, Ngaøi ñaët trong söï giôùi haïn vaø trong söï aùc cuûa nhaân loaïi moät haït gioáng thieân tính, hay moät nguyeân lyù giaûi thoaùt vaø cöùu ñoä; qua söï hieán thaân cho chuùng ta, qua söï cöùu chuoäc, Ngaøi chieáu saùng ñau khoå vaø cheát choùc maø Ngaøi ñaõ chaáp nhaän vaø soáng, vaø cuõng môû ra cho caû chuùng ta bình binh cuûa söï soáng laïi. Vì theá, Kitoâ höõu coù söù maïng loan baùo Lôøi Chuùa hy voïng, baèng caùch chia seû vôùi ngöôøi ngheøo vaø ngöôøi ñau khoå, baèng chöùng taù ñöùc tin trong Nöôùc söï thaät vaø söï soáng, thaùnh thieän vaø aân phuùc, coâng lyù, tình thöông vaø hoaø bình, qua söï gaàn guõi yeâu thöông khoâng xeùt ñoaùn vaø keát aùn, nhöng naâng ñôõ, soi saùng, an uûi vaø tha thöù, theo Lôøi Chuùa Kitoâ: “Haõy ñeán cuøng toâi hôõi anh em laø nhöõng ngöôøi meät moûi vaø bò aùp böùc, toâi seõ boå döôõng cho” (Mt 11,28).

14. Treân nhöõng neûo ñöôøng theá giôùi, Lôøi Chuùa taïo cho caùc tín höõu Kitoâ moät cuoäc gaëp gôõ khaån tröông vôùi daân toäc Dothaùi, maø chuùng ta coù lieân heä maät thieát vì cuøng nhìn nhaän vaø yeâu meán Kinh Thaùnh Cöïu Öôùc vaø vì töø Israel “Chuùa Kitoâ ñeán theo xaùc theå” (Rm 9,5). Taát caû caùc trang Saùch Thaùnh Dothaùi chieáu saùng maàu nhieäm Thieân Chuùa vaø con ngöôøi, bieåu loä caùc kho taøng suy tö vaø luaân lyù, vaïch roõ haønh trình daøi cuûa lòch söû cöùu ñoä cho ñeán khi vieân maõn, maïnh meõ chieáu saùng cuoäc nhaäp theå cuûa Lôøi Chuùa trong nhöõng bieán coá con ngöôøi. Nhöõng trang Saùch Thaùnh aáy cho chuùng ta hieåu troïn veïn hình aûnh Chuùa Kitoâ, Ngaøi ñaõ tuyeân boá: “Toâi ñeán khoâng phaûi ñeå huyû boû Luaät vaø caùc Ngoân söù, nhöng ñeå hoaøn taát ” (Mt 5,17). Caùc trang aáy laø con ñöôøng ñoái thoaïi vôùi daân tuyeån ñaõ “ñöôïc Thieân Chuùa nhaän laøm con, ñöôïc vinh quang, giao öôùc, leà luaät, vieäc phuïng töï vaø lôøi höùa” (Rm 9,4), vaø phong phuù hoaù söï giaûi thích cuûa chuùng ta veà Kinh Thaùnh vôùi nhöõng nguoàn maïch phong phuù cuûa truyeàn thoáng chuù giaûi Dothaùi.

“Phuùc cho ngöôøi Ai Caäp daân Ta, ngöôøi Assiri coâng trình cuûa tay Ta vaø Israel gia saûn cuûa Ta” (Is 19,25). Vì theá, Chuùa môû roäng aùo choaøng baûo boïc cuûa phuùc laønh Ngaøi treân moïi daân toäc treân traùi ñaát, Chuùa muoán raèng “moïi ngöôøi ñöôïc cöùu ñoä vaø nhaän bieát chaân lyù” (1 Tm 2,4). Caû caùc tín höõu Kitoâ chuùng ta, doïc theo nhöõng con ñöôøng cuûa theá giôùi, cuõng ñöôïc môøi goïi ñi vaøo cuoäc ñoái thoaïi, trong nieàm toân troïng, vôùi nhöõng ngöôøi nam nöõ thuoäc caùc toân giaùo khaùc maø khoâng rôi vaøo chuû tröông toân giaùo hoãn hôïp laãn loän vaø laøm suy giaûm caên tính tinh thaàn cuûa mình. Hoï laø nhöõng ngöôøi laéng nghe vaø trung thaønh thöïc haønh nhöõng chæ daãn trong Saùch Thaùnh lieân heä, baét ñaàu töø Hoài giaùo laø toân giaùo ñoùn nhaän nhieàu nhaân vaät, bieåu töôïng vaø ñeà taøi Kinh Thaùnh vaøo trong truyeàn thoáng cuûa hoï, vaø neâu cho chuùng ta chöùng taù moät ñöùc tin chaân thaønh nôi Thieân Chuùa duy nhaát, töø bi vaø thöông xoùt, laø Ñaáng Saùng Taïo moïi loaøi vaø laø Thaåm Phaùn cuûa nhaân loaïi.

Ngoaøi ra, Kitoâ höõu tìm ñöôïc nhöõng hoaø hôïp chung vôùi caùc truyeàn thoáng toân giaùo lôùn töø Ñoâng phöông; qua caùc Saùch Thaùnh cuûa hoï, hoï daïy chuùng ta söï toân troïng söï soáng, söï chieâm nieäm, thinh laëng, ñôn sô, töø boû, nhö trong Phaät giaùo. Hoaëc nhö trong AÁn giaùo, coù söï ca ngôïi yù thöùc thaùnh thieâng, hy sinh, haønh höông, chay tònh, nhöõng bieåu töôïng thaùnh thieâng. Hoaëc, trong Khoång giaùo, hoï daïy söï khoân ngoan vaø caùc giaù trò gia ñình vaø xaõ hoäi. Caû ñoái vôùi caùc toân giaùo coå truyeàn vôùi caùc giaù trò tinh thaàn cuûa hoï ñöôïc bieåu loä qua caùc nghi leã vaø qua caùc neàn vaên hoaù truyeàn khaåu, chuùng ta cuõng muoán baøy toû moái quan taâm thaân tình vaø ñoái thoaïi vôùi hoï trong nieàm toân troïng, Vaø caû nhöõng ngöôøi khoâng tin Thieân Chuùa, nhöng ñang coá gaéng “thöïc haønh coâng lyù, yeâu meán ñieàu toát laønh, tieán böôùc trong söï khieâm toán” (Ml 6,8), chuùng ta phaûi coäng taùc vôùi hoï ñeå ñaït tôùi moät theá giôùi coâng baèng vaø an bình hôn, vaø trong cuoäc ñoái thoaïi, laøm chöùng taù chaân thaønh veà Lôøi Chuùa, Ñaáng coù theå toû loä cho hoï nhöõng chaân trôøi môùi meû vaø cao caû hôn cuûa chaân lyù vaø tình thöông.

15. Trong Thö göûi caùc ngheä só (1999), Ñöùc Gioan Phaoloâ II nhaéc nhôù raèng “Kinh Thaùnh ñaõ trôû thaønh moät thöù “Boä töø ñieån meânh moâng” (Paul Claudel) vaø moät thöø “baûn ñoà aûnh töôïng” (Marc Chagall) maø vaên hoaù vaø ngheä thuaät Kitoâ kín muùc töø ñoù” (n. 5). Vaên haøo Goethe xaùc tín raèng saùch Tin Möøng laø “tieáng meï cuûa AÂu Chaâu”. Nhö ngöôøi ta vaãn thöôøng noùi, Kinh Thaùnh laø “Boä luaät lôùn nhaát” cuûa vaên hoaù hoaøn caàu: caùc ngheä só ñaõ “chaám” buùt veõ vaøo trong boä maãu töï aáy, ñöôïc trang ñieåm baèng bao nhieâu caâu chuyeän, bieåu töôïng, hình aûnh trong caùc trang Kinh Thaùnh; caùc nhaïc só ñaõ laáy höùng töø caùc vaên baûn thaùnh, nhaát laø caùc thaùnh vònh, ñeå taïo neân caùc baûn hôïp xöôùng cuûa hoï; caùc vaên só, qua bao theá kyû, ñaõ laáy laïi caùc trình thuaät coå xöa ñeå bieán thaønh caùc duï ngoân hieän sinh; caùc thi só ñaõ töï hoûi veà maàu nhieäm tinh thaàn, veà voâ bieân, söï aùc, tình yeâu, söï chaát vaø söï soáng, thöôøng laáy höùng thô vaên töø caùc trang Kinh Thaùnh; caùc nhaø tö töôûng, khoa hoïc gia vaø ngay caû xaõ hoäi nhieàu khi cuõng tham chieáu caùc quan nieäm tinh thaàn vaø luaân lyù ñaïo ñöùc cuûa Lôøi Chuùa, cho duø laø ñeå ñoái nghòch (ví duï chuùng ta nghó tôùi Möôøi Ñieàu Raên). Caû khi hình aûnh hoaëc yù töôûng hieän dieän trong Kinh Thaùnh bò boùp meùo, ngöôøi ta vaãn nhaän thöïc raèng hình aûnh hay yù töôûng aáy laø ñieàu khoâng theå thieáu ñöôïc vaø chuùng taïo neân neàn vaên minh chuùng ta.

Chính vì theá, Kinh Thaùnh laø ñieàu caàn thieát khoâng nhöõng ñoái vôùi caùc tín höõu, nhöng caû vôùi taát caû moïi ngöôøi ñeå taùi khaùm phaù yù nghóa ñích thöïc cuûa caùc thaønh ngöõ vaên hoaù vaø nhaát laø tìm laïi chính caên tính lòch söû, vaên minh, nhaân baûn vaø tinh thaàn cuûa chuùng ta. Kinh Thaùnh cuõng daïy chuùng ta via pulchritudinis, con ñöôøng thaåm myõ, ñeå hieåu vaø ñaït tôùi Thieân Chuùa (nhö Thaùnh vònh thöù 47,8 môøi goïi chuùng ta: “Haõy haùt möøng Thieân Chuùa baèng ngheä thuaät!”). Chính nôi Kinh Thaùnh coù caên coäi söï cao caû cuûa chuùng ta vaø qua ñoù chuùng ta coù theå töï giôùi thieäu vôùi moät gia saûn cao quyù cho caùc neàn vaên minh vaø vaên hoaù khaùc, khoâng mang maëc caûm töï ti naøo. Vì theá, Knh Thaùnh phaûi ñöôïc moïi ngöôøi nhaän bieát vaø nghieân cöùu, döôùi khía caïnh veû ñeïp vaø söï phong phuù nhaân baûn vaø vaên hoaù.

Tuy nhieân, Lôøi Chuùa “khoâng bò xieàng xích” vaøo moät neàn vaên hoaù naøo, noùi theo hình aûnh ñaày yù nghóa cuûa Thaùnh Phaoloâ (2 Tm 2,9); traùi laïi, Kinh Thaùnh khao khaùt vöôït leân caùc bieân giôùi vaø chính Thaùnh Toâng ñoà laø ngöôøi ñaëc bieät thöïc hieän söï hoäi nhaäp vaên hoaù söù ñieäp Kinh Thaùnh vaøo caùc neân vaên hoaù môùi. Ñoù chính laø ñieàu maø Giaùo Hoäi ngaøy nay ñöôïc môøi goïi thöïc hieän qua moät tieán trình teá nhò nhöng caàn thieát ñaõ ñöôïc giaùo huaán cuûa ÑGH Beneñictoâ XVI ñaåy maïnh. Giaùo Hoäi phaûi laøm cho Lôøi Chuùa thaáu nhaäp vaøo caùc neàn hoaù khaùc nhau vaø bieåu loä Lôøi Chuùa theo caùc ngoân ngöõ, yù nieäm, bieåu töôïng vaø truyeàn thoáng toân giaùo cuûa hoï. Nhöng Giaùo Hoäi luoân luoân phaûi coù khaû naêng baûo toàn baûn chaát chaân thöïc noäi dung cuûa Kinh Thaùnh, canh chöøng vaø kieåm soaùt nhöõng nguy cô ñi leäch ñöôøng.

Vì theá, Giaùo Hoäi phaûi laøm cho caùc giaù trò maø Lôøi Chuùa coáng hieán cho caùc neàn vaên hoaù khaùc, ñöôïc chieáu saùng raïng ngôøi, ñeå caùc neàn vaên hoaù naøy ñöôïc thanh taåy vaø trôû neân phong phuù. Nhö Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ noùi vôùi Haøng Giaùm muïc Kenya trong cuoäc vieáng thaêm taïi Phi chaâu hoài naêm 1980: “Söï hoäi nhaäp vaên hoaù seõ thöïc söï phaûn aùnh vieäc nhaäp theå cuûa Ngoâi Lôøi, khi moät neàn vaên hoaù ñöôïc bieán ñoåi vaø taùi sinh nhôø Tin Möøng, taïo neân nhöõng kieåu dieãn taû ñoäc ñaùo veà söï soáng, veà vieäc cöû haønh vaø tö töôûng Kitoâ, trong chính truyeàn thoáng cuûa mình”.

KEÁT LUAÄN

“Tieáng noùi maø toâi ñaõ nghe töø trôøi noùi vôùi toâi: “Haõy caàm laáy cuoán saùch ñöôïc tay thieân thaàn môû ra...”. Vaø thieân thaàn noùi vôùi toâi: “Haõy caàm laáy vaø aên ngaáu nghieán; noù seõ laøm cho ruoät ngöôi ñaày cay ñaéng, nhöng mieäng ngöôi seõ ngoït nhö maät ong”. Toâi caàm laáy cuoán saùch nhoû töø tay thieân thaàn vaø aên ngaáu nghieán; trong mieäng toâi caûm thaáy ngoït nhö maät, nhöng sau khi toâi nuoát vaøo, toâi caûm thaáy trong ruoät taát caû söï cay ñaéng” (Kh 10,8-11).

“Anh chò em thaân meán treân toaøn theá giôùi, caû chuùng ta cuõng haõy ñoùn nhaän lôøi môøi goïi aáy; chuùng ta haõy ñeán gaàn baøn tieäc Lôøi Chuùa, ñeå nuoâi soáng mình “khoâng nhöõng baèng baùnh nhöng coøn baèng nhöõng gì töø mieäng Thieân Chuùa phaùn ra” (Ñnl 8,3; Mt 4,4). Nhö moät vó nhaân cuûa neàn vaên hoaù Kitoâ giaùo ñaõ quaû quyeát, Kinh Thaùnh “coù nhöõng ñoaïn thích hôïp ñeå cuûng coá moïi hoaøn caûnh nhaân loaïi vaø nhöõng ñoaïn thích hôïp ñeå gaây sôï haõi” (B. Pascal, Tö Töôûng, soá 532, Ed. Brunschvicg). Thöïc vaäy, Lôøi Chuùa “ngoït hôn maät ong, hôn maät ong nguyeân chaát” (Tv 19,11), vaø laø “ñeøn soi böôùc chaân vaø aùnh saùng soi ñöôøng ñi” (Tv 119,105). Nhöng cuõng nhö “löûa hoàng vaø nhö caùi buùa ñaäp vôõ taûng ñaù” (Gr 23,29). Lôøi Chuùa nhö möa töôùi goäi ñaát ñai, laøm cho ñaát phì nhieâu vaø laøm naûy maàm, nhö theá laøm cho caû söï khoâ caèn cuûa caùc sa maïc tinh thaàn chung ta ñöôïc troå boâng (x. Is 55,10-11). Nhöng Lôøi Chuùa cuõng “sinh ñoäng, höõu hieäu, saéc beùn hôn göôm hai löôõi; thaáu taän nôi phaân caùch trong linh hoàn vaø tinh thaàn, ñeán taän xöông tuyû vaø phaân bieät nhöõng tình caûm vaø tö töôûng cuûa con tim” (Dt 4,12).

Chuùng toâi thaân aùi nghó ñeán caùc hoïc giaû, caùc giaùo lyù vieân vaø nhöõng ngöôøi phuïc vuï Lôøi Chuùa, ñeå baøy toû vôùi hoï loøng bieát ôn noàng nhieät vaø chaân thaønh vì söù vuï quyù giaù vaø quan troïng cuûa hoï. Chuùng toâi cuõng ngoû lôøi vôùi caùc anh chò em ñang bò baùch haïi hoaëc bò saùt haïi vì Lôøi Chuùa vaø vì chöùng taù cuûa hoï cho Chuùa Gieâsu (Kh 6,9): vôùi tö caùch laø chöùng nhaân vaø töû ñaïo, hoï keå cho chuùng ta “söùc maïnh cuûa Lôøi Chuùa” (Rm 1,16), laø nguoàn coäi ñöùc tin, ñöùc caäy vaø loøng yeâu meán cuûa hoï ñoái vôùi Thieân Chuùa vaø con ngöôøi.

Vaäy chuùng ta haõy kieán taïo söï thinh laëng ñeå laéng nghe Lôøi Chuùa moät caùch höõu hieäu vaø baûo toàn söï thinh laëng sau khi laéng nghe, ñeå Lôøi Chuùa tieáp tuïc ôû laïi, soáng vaø noùi vôùi anh chò em. Haõy laøm cho Lôøi Chuùa vang doäi vaøo ñaàu moãi ngaøy cuûa anh chò em, ñeå Thieân Chuùa laø lôøi ñaàu tieân vaø haõy ñeå cho Lôøi Chuùa vang aâm trong anh chò em vaøo buoåi toái ñeå Lôøi Chuùa laø lôøi noùi cuoái cuøng. “Anh chò em thaân meán, taát caû nhöõng ngöôøi ñang ôû vôùi chuùng toâi chaøo thaêm anh chò em. Xin anh chò em chaøo thaêm taát caû nhöõng ngöôøi yeâu meán chuùng toâi trong ñöùc tin. Xin aân suûng ôû cuøng taát caû anh chò em” (Tt 3,15).

G. Traàn Ñöùc Anh, OP, chuyeån yù