TỪ NGỮ KINH THÁNH : CHÚA HIỂN LINH

 

TỪ NGỮ KINH THÁNH
CHÚA HIỂN LINH
(MT 2:1-12)

“Hãy đứng lên, hãy tỏa sáng ra, hỡi Giêrusalem” (Is 60,1)

Giêrusalem là “thành thánh” được người Do thái, các Kitô hữu và người Hồi giáo tôn kính vì nhiều lý do khác nhau. Đây là đô thị Urushalim của người Canaan. Truyền thống Kinh Thánh xem thành này là của Melkisêđê (St 14,18t) và có lẽ đồng hóa với núi Moria, nơi Abraham dâng hy lễ (2Sb 3,1). Thời các thủ lãnh Giêrusalem vẫn còn là một đô thị ngoại giáo (Tl 19,11t) mà người Do thái đã không chiếm được (Tl 1,21). Đavít cuối cùng đã lấy từ người Giêbnsô (1Sm 5,6tt) và gọi là “Thành đô Đavít” thủ đô chính trị và tôn giáo (1V 6-8).

Như một thành của tội lỗi và bội giáo, Giêrusalem bị đe doạ phải chịu cơn thịnh nộ của Chúa (Is 3,25-31 Gr 5,19 Am 5,2 ...). Nhưng là thành của Chúa, nó sẽ không bị hủy diệt bởi bất cứ kẻ thù nào (Is 10,1-34. 29,8. 31,4...) chỉ hình phạt của Chúa sẽ thanh tẩy nó. Được tái thiết trên đá góc (Is 28,16), nó sẽ là “Thành của đức công minh”, là “đô thị trung tín” (1,26) ngai tòa của một vương triều cai trị vương quốc phổ quát bao trùm mọi dân (2Sm 7,8-16 Is 1,26. 2,3. 9,7. 28,16 Ed 44,3. 45,7-12. 46,2 Mca 4,1-8 Dcr 9,9) Giêrusalem ngai Thiên Chúa (Ed 40,1-4 48,35) Giêrusalem mới sẽ được gọi là “Đức Chúa ngự ở đó” (Ed 48,35).

Các tác giả Tân Ước xác tín rằng: “sự giải thoát của Giêrusalem” (Lc 2,38) “thời Chúa viếng thăm” (19,44 và 1,68) đã xuất hiện với Chúa Giêsu. Chính tại Giêrusalem mà công trình cứu chuộc toàn thể nhân loại được hoàn thành (Mt 26,21. 20,17. Lc 9,31 13,33. 18,31). Có lúc, Thành đã nhìn nhận nơi Chúa Giêsu là vua bao đời mong đợi (Mt 21,1-11) nhưng nó vẫn phản loạn (Mt 22,1-14 23,37. Lc 13,34. 19,41t) rồi thải bỏ ngài. Hình phạt cho Thành được tiên báo trước (Mt 22,7 23,38 Mc 13,2 Lc 13,35.19,43. 21,6. 23,29-31)Vậy làm sao dung hòa những lời hứa rạng rỡ với thực tế tăm tối ?

a/ Việc tái thiết Giêrusalem : Giêrusalem là điểm xuất phát cuộc Kitô hóa thế giới (Lc 24,47 Cv 1,8). Ngày lễ Ngũ Tuần, Giáo Hội được thiết lập như lời hứa (Cv 1,42) Giêrusalem chối bỏ Đức Kitô nhưng Thiên Chúa vẫn trung thành (Rm 11,29) Giêrusalem sẽ nhìn nhận Chúa Giêsu (Mt 23,39) và sẽ được phục hồi (Lc 21,20-24 Rm 11,25-31).

b/ Giêrusalem trên trời sẽ thay thế Giêrusalem trần thế để thành nơi cư ngụ của các người công chính. Đó là chủ đề lớn của thư Do thái (!9,10-16. 12,22. 13,14). Thánh Phaolô dùng hình ảnh này để chứng tỏ Đức Kitô là ơn cứu độ cánh chung đã thành hiện thực thì Kh 21,2-22 lại dùng để chỉ vinh quang mai hậu và nước vĩnh viễn của Chúa.

c/ Chúa Giêsu là Giêrusalem mới : Thánh Gioan dùng phần lớn sách Phúc Âm cho sứ mệnh Chúa Giêsu tại Giêrusalem mà Đền Thờ (2,19) hồ Siloe (9,7) việc soi sáng Đền Thờ (8,12) là những biểu trưng về Chúa Giêsu, thấy nơi Người. Giêrusalem mới bắt đầu với sự sống lại (2,19-22). Trong Ga 7,37t có thể Chúa Giêsu tự đồng hóa với Giêrusalem cánh chung, sẽ vọt ra dòng nước sự sống (Ed 47,1-11. Gc 4,18 Dcr 14,8)và là nơi tụ tập con cái Chúa đã phân tán trở về (Ga 11,52 Is 60,4-9 ...)

https://giaophanphucuong.org/tu-ngu-kinh-thanh/chua-hien-linh-