Trả lời:  Có rất nhiều điều cần nói trong câu hỏi này. Thứ nhất, chúng tôi hiểu rõ điều gì đã xảy ra. Có nhiều cách nhìn nhưng có thể hiểu được tội là những gì gây tổn hại, cho mình hay cho người khác, về chi tiết hay phần hồn. Như vậy, có tội nào mà không gây nguy hại cả. Ai cũng muốn xác tâm hồn khỏe mạnh nên phải tránh.

Điều ghi nhận thứ hai là đôi khi chúng ta gây hại mà không biết, thế nên cần có người chỉ ra cho chúng ta cái đó là tổn hại đấy, cái đấy 'tội' đấy. Vì vậy, chúng tôi phải cảm ơn người chỉ tội cho chúng tôi. Quả thực như vậy, giả sử sử dụng bỏ các vách ngăn thì chúng ta vẫn phạm tội thôi, vì những hành động sai trái của chúng sẽ tự gây nguy hại. Giới thiệu chỉ là cái chỉ ra. Dòng chữ 'không được uống' trên chai thuốc độc không phải là gây ra độc, nhưng gây độc chính là chai thuốc. Thế nên, hãy bỏ nhãn đi thì cũng vậy. Nhưng cám ơn người đã dán nhãn để chúng ta biết mà tránh. Chúa là thông minh và minh bạch, Chúa đã dán những cái nhãn chai để hướng dẫn con người. Vì vậy phải siêng năng đọc 'nhãn chai' bằng cách siêng năng học hỏi Lời Chúa và giáo dục, siêng năng đọc kinh cầu nguyện.

Vì vậy, mình và những người khác nên tránh những hành động chính gây nguy hại của mình, chúng ta phải xem xét những hành động chúng ta làm xem coi chúng có tốt không. Có hai cách xem xét. Với những người thông thường thì xét theo 10 điều chuông của Chúa, 5 điều răn Hội Thánh, nhận xét theo bổn phận của mình (là cha, mẹ, con cái), theo nghề nghiệp… Ở thẩm cao hơn, mình xét xem trước tình yêu của Chúa, với tư cách là con cái của Chúa, mình đã sống thế nào? Tức ở mức độ tương tự như một đứa trẻ xét nghiệm xem nó có chu toàn những gì bố mẹ săn không. Mức độ hai vượt trên hoàng mệnh mà cha mẹ giao, nhưng xét thấy bó mẹ già yếu mà vẫn phải làm, mình lớn rồi có thể phụ giúp được gì không?

Nói chung lại chúng ta đặt mình trước cùng đích của cuộc đời: mục đích cuối cùng là lên thiên đường về với Chúa và giúp đỡ nhiều người về với Chúa. Tôi đã làm công việc này ra sao? Tôi phải sửa điều gì ở đây? Thế rồi bản thân quyết định sửa lỗi (đây là một trong những thực tế). Rồi bạn đi đấu bò. Đi sâu thì bạn cứ sắp xếp những tội mình sao cho có trật tự nhỏ để các cha dễ hiểu, nhưng nếu không cũng không sao, đến dãi tâm hồn liên quan đến những gì mình nghĩ là tội cho các cha nghe. Và các cha được học hành sẽ phân tích cho bạn thấy đâu là tội và đâu là nhẹ nhõm cùng cho những lời khuyên. Về số lần bạn không nhớ thì sẽ được ước lượng, khoảng bao nhiêu lần; Những tội mình không biết hay không nhớ thì “con xin kiệt những tội quên xót'.

Điều quan trọng là chúng ta biết rằng Chúa Giê-su lập bí tích giải tội không dễ đâu. Chúa phải chấp nhận chiến đấu chịu đựng, chịu chết, đổ máu ra để đền bù và thanh trừng lỗi chúng ta. Một ví dụ đơn giản mang tính ẩn cho dễ hiểu, là khi chúng ta có tội, thì ví như chúng ta ta nợ lớn, bị ma quỷ đến “đòi, Xử lý và bắt làm nô lệ”. Chúa đã phải “bán” Con mình, còn người ấy đã chịu mọi đau khổ để “chuộc” chúng ta về. Điều đáng mừng là cái chết của người Con ấy lại mang lại một “khoản tiền cực lớn”, “tiêu không bao giờ hết”, “có khả năng chi trả mọi khoản nợ”. Thế nên đến đời, ai phạm tội, tức mắc nợ nần, cứ đến lấy tiền đó mà trả. Điều đáng buồn nhất là Chúa Con đã chết, có tiền rồi mà người ta vẫn không đến, cứ để mình làm nô lệ.

Thế nên khi đến với Bí tích Hòa giải lòng thùng rác và quyết tâm rút tội, chúng ta được ơn thứ và giao hòa với Chúa ngay. Nhưng cần nói thêm, Bí tích Giao hoà chỉ cứu chúng ta khỏi tay ma quỷ để đi vào tương quan với Chúa thôi, chứ những hậu quả của tội thì chúng ta phải thần và giải quyết ở đời này đời sau. Ví dụ, bạn bỏ học đi chơi đấy là tội. Xưng rồi thì bạn vẫn chưa có khái niệm về những giờ mà bạn bỏ qua, bạn phải tìm cách học bù, hay phải chấp nhận ở lớp lại. Còn những lỗi khác phải được xử lý nếu thời gian này chưa hết. Thế nên khi có ân xá hay đại tiện chúng ta nhớ đi để cho toàn bộ hậu quả tố cáo hay là vã mà chúng ta đáng ra sẽ phải đền đáp. Tuy nhiên có những hậu quả như đã nói, nghỉ học nên thiếu thiến thức, ăn chơi nên nhà nghèo… thì đấy là cái mà chúng ta phải chịu, chứ không thay đổi tức giải quyết.

Tóm lại, bạn hãy sống thực tế với lương tâm của mình, để móc lên không với trời, đá xuống không hổ với lòng mình. Đồng thời bạn siêng năng đọc kinh cầu nguyện, suy niệm Kinh thánh, học giáo lý để soi sáng thêm cho lương tâm. Khi phạm tội thì hãy đi gore, tin vào lòng nhân lành của Chúa. Và đừng quên cầu xin: nguyện xin Chúa giúp con bắt đầu và lại bắt đầu. Kẻ dũng cảm tột cùng là người nghĩ họ chỉ bắt đầu một lần mà thôi.

WHĐ (01/03/2025)