Tìm hiểu cách đọc Kinh Thánh (32)

TÌM HIỂU CÁC CHỦ ĐỀ KINH THÁNH

Một chàng trai mới lớn sau khi thi được bằng lái xe liền đề nghị cha mình cho sử dụng chung xe hơi. Người cha, vốn là một mục sư, liền ra điều kiện. Ông nói: “Nếu điểm học ở trường của con khá lên, con chịu đọc Kinh Thánh đôi chút và cắt mái tóc rũ rượi kia đi, thì lúc đó chúng ta sẽ nói chuyện.” Một tháng sau, chàng trai trở về nhà và hỏi cha đã đồng ý cho mình dùng chung xe chưa. Người cha đáp: “Cha thực sự tự hào về con. Điểm số của con đã khá lên và con đã chịu đọc Kinh Thánh. Thế nhưng con vẫn chưa cắt tóc…” Người con ngắt lời: “Cha biết không, con đã suy nghĩ nhiều về điều này và nhận thấy rằng các bậc vĩ nhân trong Kinh Thánh đều để tóc dài. Samson để tóc dài, Mosê để tóc dài, Noah để tóc dài và thậm chí Chúa Giêsu cũng để tóc dài.” “Phải!” Người cha công nhận, “Và con có để ý không, tất cả các vĩ nhân đó đều đi bộ.”

Cậu thanh niên trong câu truyện vui Kinh Thánh để ý chủ đề “tóc dài” và đi tìm các vĩ nhân trong Kinh Thánh để tóc dài. Dĩ nhiên, Kinh Thánh còn nhiều chủ đề quan trọng hơn, giúp các tín hữu thông hiệp vào sự sống của Thiên Chúa. Chúng ta cùng tìm hiểu trong bài này.[1]

Định nghĩa

Phương pháp tìm hiểu các chủ đề Kinh Thánh là tiếp cận một sách nào đó trong bộ Kinh Thánh, hoặc trọn bộ Kinh Thánh, với một số câu hỏi đã có sẵn trong đầu, sau đó viết ra những khám phá đã tìm thấy, và sau cùng áp dụng vào đời sống cụ thể của mình.

Lưu ý: Phương pháp trình bày trong bài này mang tính giới hạn, ví dụ: “Cầu nguyện” là một chủ đề lớn và bao quát trong Kinh Thánh, (phương pháp tìm hiểu một chủ đề lớn như thế này sẽ được trình bày sau), thì ở bài này chúng ta chỉ tìm hiểu một cách giới hạn, hạn như: “Những lời cầu nguyện của Chúa Giêsu,” “Những lời cầu nguyện của các tác giả Tân Ước,” “Những điều kiện để lời cầu nguyện được nhậm lời,” “Chuyển cầu cho người khác,”… Cũng có sự giới hạn về số câu Kinh Thánh cần tìm hiểu, bạn không nên tìm hiểu tràn lan vô tận, mà chỉ giới hạn vào những câu Kinh Thánh nào trực tiếp liên quan đến chủ đề. Giới hạn thứ hai trong phương pháp này là số câu hỏi cần sử dụng cũng sẽ ít hơn. (Phương pháp sử dụng nhiều câu hỏi hơn sẽ được trình bày ở bài sau).  

Các bước tìm hiểu các chủ đề Kinh Thánh và áp dụng vào đời sống

1. Chọn chủ đề: Hãy chọn một chủ đề (nhỏ) mà bạn yêu thích hoặc muốn tìm hiểu sâu hơn.

Ví dụ: Chủ đề: “Định nghĩa của Chúa Giêsu về người môn đệ.”

2. Liệt kê những câu Kinh Thánh liên quan đến chủ đề: Hãy sử dụng các sách công cụ hạn như sách tra mục từ (concordance), từ điển các chủ đề Kinh Thánh,… Đặc biệt, xin xem quyển NIV Thematic Reference Bible – Study Helps, do Alister McGrath biên soạn.

Ví dụ: Về chủ đề vừa chọn ở trên, ta tìm thấy có các đoạn Kinh Thánh như sau: Mt 10,24-25; Lc 14,26-28; Lc 14,33; Ga 8,31-32; Ga 13,34-35; Ga 15,8.

3. Đặt những câu hỏi cần thiết: Hãy viết ra những câu hỏi bạn muốn tìm hiểu trong bản văn Kinh Thánh. Mẹo giúp đặt câu hỏi là các từ WH (what-cái gì, when-khi nào, why-tại sao, where-ở đâu, who-ai) và HOW (thế nào). Cần nhớ là bạn chỉ nên đặt những câu hỏi quan trọng và thật sự bạn đang cần biết mà thôi, bằng không bạn sẽ “đuối”. Như vậy, đôi khi có thể bạn không cần sử dụng tất cả các câu hỏi WH và HOW ở trên. Chỉ một câu hỏi là đủ! Anh chàng trong câu truyện vui chỉ đặt một câu hỏi: “Trong Kinh Thánh có những ai để tóc dài?”

Ví dụ, đối với chủ đề nêu trên, bạn có thể đặt ra những câu hỏi sau: 1/ Người môn đệ của Chúa Giêsu có những đặc tính nào (what)? 2/ Làm môn đệ của Chúa Giêsu thì sẽ gặp những gì (what)?… 3/…; 4/…

4. Trả lời những câu hỏi: Hãy tìm trong Kinh Thánh những đoạn liên quan chủ đề và trả lời những câu hỏi vừa nêu. Lưu ý, bạn cũng nên giới hạn phạm vi tìm kiếm, đừng lan man, bằng không, bạn sẽ “đuối” và bỏ cuộc đấy. Sau đây là một số câu Kinh Thánh cho câu hỏi 1:

Mt 10,24-25: “Trò không hơn thầy, tớ không hơn chủ. Trò được như thầy, tớ được như chủ, đã là khá lắm rồi. Chủ nhà mà người ta còn gọi là Bê-en-dê-bun, huống chi là người nhà.” Như vậy, đặc tính của người môn đệ là phải giống Chúa Giêsu, Thầy của mình.

Lc 14,26-28: “Ai đến với tôi mà không dứt bỏ cha mẹ, vợ con, anh em, chị em, và cả mạng sống mình nữa, thì không thể làm môn đệ tôi được. Ai không vác thập giá mình mà đi theo tôi, thì không thể làm môn đệ tôi được. Quả thế, ai trong anh em muốn xây một cây tháp, mà trước tiên lại không ngồi xuống tính toán phí tổn, xem mình có đủ để hoàn thành không?” Như vậy, đặc tính của người môn đệ là phải yêu mến Chúa Giêsu hết mình, phải vác thập giá mình và theo Người.

Lc 14,33: “Cũng vậy, ai trong anh em không từ bỏ hết những gì mình có, thì không thể làm môn đệ tôi được.” Vậy, làm môn đệ Chúa Giêsu là từ bỏ tất cả để theo Chúa Giêsu.

Ga 8,31-33: “Đức Giê-su nói với những người Do-thái đã tin Người: ‘Nếu các ông ở lại trong lời của tôi, thì các ông thật là môn đệ tôi; các ông sẽ biết sự thật, và sự thật sẽ giải phóng các ông.’ Họ đáp: ‘Chúng tôi là dòng dõi ông Áp-ra-ham. Chúng tôi không hề làm nô lệ cho ai bao giờ. Làm sao ông lại nói: các ông sẽ được tự do?’” Vậy, làm môn đệ Chúa Giêsu là ở lại luôn mãi trong Lời của Người.

Ga 13,34-35: “Thầy ban cho anh em một điều răn mới là anh em hãy yêu thương nhau; anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em. Mọi người sẽ nhận biết anh em là môn đệ của Thầy ở điểm này: là anh em có lòng yêu thương nhau.” Vậy, môn đệ của Chúa Giêsu là phải yêu thương nhau.

Ga 15,8: “Điều làm Chúa Cha được tôn vinh là: Anh em sinh nhiều hoa trái và trở thành môn đệ của Thầy.” Môn đệ của Chúa Giêsu là phải sinh hoa trái.

5. Những kết luận: Viết ra những hoa trái bạn thu lượm được từ những tìm hiểu trên.

Ví dụ: Những đặc tính của người môn đệ của Chúa Giêsu là:

- Giống Chúa Giêsu

- Yêu mến Chúa Giêsu hết lòng

- Vác thập giá mình mà theo Người

- Từ bỏ mọi sự và theo Chúa Giêsu

- Luôn ở lại trong Lời của Chúa Giêsu

- Yêu thương tha nhân

- Sinh hoa trái

6. Áp dụng: Viết ra những áp dụng trong đời sống hằng ngày.

Ví dụ: Áp dụng đoạn Ga 8,31-32, tôi sẽ dành thời giờ để suy gẫm và cầu nguyện Lời Chúa.   

LM. JM. Mười Một, CSsR

---

[1] Nội dung bài này dựa trên quyển Bible Study Methods, Twelve Ways You Can Unlock God’s Word, 79-91, của Rick Warren, tác giả tác phẩm nổi tiếng The Purpose Driven Life (Sống Theo Mục Đích).