HUYỀN THOẠI của CHỦ NGHĨA VÔ THẦN

HUYỀN THOẠI của CHỦ NGHĨA VÔ THẦN

Một bài viết của Amanda Marcotte trên AlterNet về “Cáchuyền thoại mà nhiều người có đạo biết về những người vô thần”,ngụ ý vạch trần họ. Đó là một cái nhìn vào trong não bộ của người vô thần. Chúng ta hãy xem xét các “huyền thoại” của Chủ nghĩa Vô thần và xem chúng thế nào.

Huyền Thoại 1: KHÔNG CÓ NGƯỜI VÔ THẦN TRONG HỐ CÁ NHÂN

Về huyền thoại này, Marcotte nói: “Huyền thoại này làm những người vô thần bực tức, vì nó cố gắng tạo nhân đức từ việc nhử mồi về sự yếu đuối của con người… Nếu bạn nghe một người nói khoác lác nhắm vào những người được chẩn đoán bị bệnh ở giai đoạn cuối… bạn nghĩ người đó không có đạo đức chút nào”.

Nhận thấy bà kết án các bác sĩ khoa tim mạch, các bác sĩ khoa ung bướu, những người chăm sóc tại nhà tế bần và các tuyên úy là không có đạo đức, bà vội thêm: “Ngoài các mối quan ngại về sự vận dụng là các mối quan ngại vềđộ chính xác. Nhiều giáo huấn tôn giáo không thực sự êm dịu chút nào nếu bạn trở lại và nhìn kỹ”.

Tôi nghĩ sai lầm cơ bản của bà ở đây là giả vờ “không có người vô thần trong hố cá nhân” là đòi hỏi của tôn giáo. Không, đó là các cư xử được theo dõi.

Người ta có khuynh hướng tìm đến Chúa lúc gặp khó khăn. Chắc chắn chúng ta thấy trong vụ khủng bố ngày 11/9 ở Hoa Kỳ, vụ ở Trường Trung học Columbine,vụ đánh bom Tòa nhà Liên bang TP Oklahoma,và vụ động đất năm 1989 ở San Francisco.

Hoặc có thể người vô thần nghĩ khẩu hiệu “God Bless America” (Xin Chúa chúc lành nước Mỹ) sau vụ khủng bố ngày 11/9là “ảo giác quần chúng” (mass hallucination)như việc Chúa Giêsu hiện ra sau khi phục sinh.

Huyền Thoại 2: NGƯỜI VÔ THẦN TỨC GIẬN THIÊN CHÚA

Marcott viết: “Người vô thần thường đưa ra những mâu thuẫn hợp lý của niềm tin tôn giáo– chẳng hạn tin Thiên Chúa toàn thiện và toàn năng, nhưng Ngài cũng cho phép sự dữ hiện hữu bằng mật cách nào đó– và các tín hữu dùng điều đó để kết luận rằng người vô thần tức giận Thiên Chúa. Chúng ta không vậy. Người ta không thể tức giận cái gì không hiện hữu. Tôi không tức giận Thiên Chúa nhiều hơn tức giận thần Zeus”.

Bà ấy đúng; người ta không thể tức giận cái gì được hư cấu. Nhưng người ta có thể tức giận những người quan trọng vắng mặt trong đời bạn. Nhiều người tức giận người cha đã bỏ rơi họ khi họ còn trẻ,người giữ an ninh khu phố mà vắng mặt,người yêu không quan tâm họ.

Bà quan ngại rằng câu “Thiên Chúa toàn thiện và toàn năng, nhưng Ngài cũng cho phép sự dữ hiện hữu bằng mật cách nào đó” có vẻ khả nghi như nỗi thất vọng.

Với bất kỳ mức độ nào, tôi không biếtcác tín hữu chúng ta có coi người vô thần là điên tức với Chúa hay không. Tôi nghĩ người vô thần không muốn để cho Thiên Chúa là Thiên Chúa. Nếu Thiên Chúa là Thiên Chúa, còn chúng ta không, thì chúng ta sẽ không hiểu Ngài hơn đứa con 4 tuổi của tôi hiểu tôi.Thật vậy, chúng ta sẽ hiểu Ngài rất ít. Người vô thần muốn Thiên Chúa nhỏ vừa với cái đầu của họ.Nếu vậy thì không là Thiên Chúa chút nào.

Huyền Thoại 3: NGƯỜI VÔ THẦN GÂY HẤN VÀ THÔ LỖ

Marcotte viết: “Nói một cách khách quan, các tín hữu phạm tội đối nghịch với các động thái tốt nhiều hơn người vô thần. Nhưng cách tranh luận của người vô thầncó xu hướng quấy rầy các tín hữu nhiều hơn cách tranh luận về Thiên Chúa làm phiền người vô thần, như vậy người vô thần có tiếng bất công vì thô lỗ, thậm chí khi chúng ta trực tính hoặc không biện hộ”.

Dĩ nhiên đây là điều ngớ ngẩn. Amanda Marcotte là người vô thần viết chống Thiên Chúa ở một quốc gia đa số theo Kitô giáo, có những người lãnh đạo theo Kitô giáo. Và bà ấy không ở tù. Các tín hữu không tâm đầu ý hợp ở các nước vô thần như Albania thời cộng sản, chế độ này đã phá hủy các biểu tượng Kitô giáo!

Hiện nay, chúng ta có thể cho bà biết rằng không phải tất cả các tín hữu đều lịch sự: Cả bà ấy và tôi đều không thể viết công khai ở một nước dưới quyền cai trị của những người Hồi giáo quá khích.

Huyền Thoại 4:CHỦ NGHĨA VÔ THẦN LÀ CÔNG TỬ BẠCH DIỆN (white dude thing)

Bà nói: “Những người như Christopher Hitchens và Richard Dawkins được sự chú ý của các phương tiện truyền thông dành cho chủ nghĩa vô thần đã tái củng cố huyền thoại này”.

Tôi rất đồng ý với bà ấy ở đây. Người vô thần Trung quốc đã sát hại toàn bộ các gia đình và làm cho Giáo hội thầm lặng không là “những công tử bột”.Người vô thần Mexico cũng không bắn chết các linh mục và treo cổ những em trai. Người vô thần có một truyền thống đa văn hóa sâu sắc thực sự!

Huyền Thoại 5: CHỦ NGHĨA VÔ THẦN CHỈ LÀ MỘT NIỀM TIN NHƯ CÁC NIỀM TIN KHÁC

Tôi luôn chùn chânkhi lúng túng vì tín hữu“chạy nước kiệu”. Bà viết:“Chủ nghĩa vô thần là một dạng niềm tin khác vì đó là một cách chấp nhận ngụ ý tuyên bố đức tin là ngớ ngẩn. Khi bạn không tranh luận rằng đối lập là bị lạc đường như chính bạn, đó là lúc trở lại và xem lại động thái của mình”.

Hãy cân nhắc hai vị trí của người vô thần và người có niềm tin. Nếu chúng ta bất chợt gặp một lâu đài trong rừng có một phòng ăn đầy thức ăn, chén dĩa bằng sứ đẹp và một chiếc ti-vi mở kênh CNN, không cần phải tin khi nói:“Những người thông minh đã làm như thế”.Nhưng cần phải tin khi cho rằng một vụ sạt lở đất lớn đã tạo nên cảnh hỗn độn.

Chúng ta có một thế giới trật tự, những dạng sinh vật đẹp và phức tạp hơn nhiều so với truyền hình cáp. Tôi không cần phải tin khi thừa nhận Tạo hóa; đó là cách suy luận hợp lý từ chứng cớ. Nhưng người vô thần nói điều đó được tạo ra bằng một vụ sạt lở đất dữ dội. Họ mau mắn nói thêm: “À, sấm chớp. Và có thểmột mạch nước phun ra đúng lúc. Như bão táp theo kiểu nào đó”.

Và chúng ta chùn chân khi lúng túng vì họ.

Huyền Thoại 6: CHỦ NGHĨA VÔ THẦN KHÔNG CÓ QUY TẮC LUÂN LÝ (moral code)

Tôi thích điểm thứ nhất của bà: Nếu tôn giáo là cái giữ chúng ta khỏi trở thành Ted Bundy, lúc đó bạn có cái gì đó sai.

Nhưng bà đi vào lĩnh vực thống kê không vững: “Nếu có điều gì đó, chủ nghĩa vô thầntương quan với cách cư xử tốt hơn xét về mức trung bình. Chẳng hạn, người vô thần đã mô tả thiếu trong nhà tù, và nhiều quốc gia có niềm tin có tỷ lệ cao về tội phạm hung dữ, mang thai ở tuổi vị thành niên, chết yểu và phá thai”.

Đối với những con số này, bạn cầnsố người vô thần tự tường trình các loại văn hóa và kinh tế. Nhưng sự thật là chỉ những người viết “vô thần” khi điều tra dân số là nhóm người có bằng đại học muốn chỉ ra niềm tin của họ. Tôi đồng ý với bà ấy: Đa số những người này an toàn để có trong tình xóm giềng.

Nhưng đối với mỗi người biện hộ vô thần mà bà ấy liên kết, tôi có thể liên kết người Kitô giáo phản biện và xây dựng trường hợp đối lập.

Huyền Thoại7: ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI VÔ THẦN TRỐNG TRẢI VÀ THIẾU Ý NGHĨA

Bà viết: “Đa số người vô thần thực sự thấy thiếu niềm tin vào một Đấng siêu nhiên làm cho đời sống đầy ý nghĩa và niềm vui. Vì không tin có kiếp sau, nhiều người trong chúng ta thấy được thúc đẩy để tận dụng thời gian chúng ta có thay vì nhìn vào kiếp sau để làm chúng ta hạnh phúc”.

Bà xác nhận rằng bà tim ra ý nghĩa trong cuộc sống, nhưng rồi bà dẫn chứng về “niềm vui”: “Chúng ta tận dụng thời gian chúng ta có”. Nhưng không ai nói rằng người vô thần không vui vẻ đủ.

Điều chúng ta đòi hỏi là vậy, khi họ vui vẻ, họ phát triển vô hồn khi phản ứngvới tác nhân kích thích ngẫu nhiên về cục đá lạnh va chạm qua bóng tối của khoảng không trống rỗng, cố gắng làm đãng trí một cách vô vọng từ vực thẳm trống rỗng mà nó sẽ hủy diệt họ ngay sau khi họ qua đời.

Điều này đem chúng ta tới…

Huyền Thoại 8: NGƯỜI VÔ THẦN LÀ NGƯỜI THEO CHỦ NGHĨA KHOÁI LẠC NÊN KHÔNG HIỂU Ý NGHĨA ĐÍCH THỰC CỦA TÌNH YÊU

Ở đây, Marcotte đưa ra 4 luận điểm:

1. Bà là người ủng hộ phá thai.

2. Những người vô thần không bị khập khiễng bởi chứng sợ tình dục Kitô giáo(Christian sexual phobias).

3. Những người vô thần thực sự yêu thương.

4. Các Kitô hữu không có tỷ lệ ly hôn cao.

Tôi cảm ơn bà về số 1 và 2. Chúng làm mất uy tín điều bà cho rằng đây là một “huyền thoại”. 

Số 3 của bà cần lấp đầy thêm: Phải chăng bà có ý nóingười vô thầncó mối ràng buộc hóa tính với các động vật của đồng loại? Hoặc bà có ý nói về điều gì đó tâm linh qua “tình yêu”?

Theo tôi, số 4 là một vụ bê bối, nhưng đó không thực sự thích hợp với vấn đề người vô thần có là người theo chủ nghĩa khoái lạc hay không.

Huyền Thoại 9: NGƯỜI VÔ THẦN KHÔNG CÓ CÁCH ĐỐI PHÓ SAU KHI MẤT NGƯỜI MÌNH YÊU THƯƠNG VÌ KHÔNG CÓ NIỀM TIN VÀO SỰ SỐNG ĐỜI SAU

Bà viết: “Người vô thần có đủ quyền để nghi ngờ khi tranh luận rằng việc tin có kiếp sau làm giảm nỗi đau buồn. Cuối cùng, nhiều tôn giáo dạy rằng người chết có thể bị thiêu đốt trong hỏa ngục đời đời, điều này có thể gây ra nhiều lo lắng hơn là khuây khỏa. Tôi tưởng tượng sự hư vô của cái chết rất giống sự hư vô hiện hữu trước khi sinh”.

Thứ nhất, người Kitô giáo không nên quá quan trọng về sự chết: Chúng ta cần cầu nguyện cho những người này (và thật là thoải mái!). Thứ nhì, điều đó được bỏ lại “khoảng hư vô”cho người vô thần sau khi chết, và tôi chúc mừng bà đã thoải mái nhờ điều đó.

Huyền Thoại 10: NGƯỜI VÔ THẦN TÌM CÁCH PHÁ LỄ GIÁNG SINH

Hãy xem cách Marcotte chứng tỏ “huyền thoại” của bà trong trường hợp này.

Thứ nhất, bà nói rằng người vô thần “không có ý gây chiến vào ngày nghỉ, ngoài yêu cầu đơn giản là chính phủ vâng lời Bổ Sung Thứ Nhất (First Amendment)bằng cách khônglàm cho Kitô giáo hơn các tôn giáo khác, bất cứ lúc nào trong năm”.

Nói cách khác, “Gây chiến vào ngày lễ Giáng sinh? Đừng ngu xuẩn! Chúng ta chỉ muốn lễ Giáng sinh có quyền hợp pháp trongcác cơ quan công cộng ở khắp đất nước chúng ta!”.

Thứ nhì, bà nói: “Theo kinh nghiệm của tôi, những người không có niềm tin tôn giáocó một sốcách mừng lễ Giáng sinh tốt nhất ở khắp nơi. Bạn có thể lấy một cây trang trí theo kiểu độc đáo, hoặc ghi thêm biển báo ủng hộ vô thần (pro-atheist)ở sân và xung quanh gắn đồ trang trí Giáng sinh. Gia đình tôi thích chơi bài xì phé (poker) suốt đêm Giáng sinh… Hoặc chúng tôi có thể chọn mừng ‘lễ Giáng sinh’ vào tháng Bảy và tiết kiệm chi tiêu”.

Nói cách khác: “Phá lễ Giáng sinh? Đừng ngớ ngẩn! Chúng ta chỉ muốn báng bổ lễ này, tục hóa lễ này và diễn tả độc đoán về thị hiếu riêng mà thôi!”.

Cuối cùng, như tôi đã nói trước, tôi đánh giá cao những bài báo như bài của Marcotte. Nó lành mạnh và tốt mà người vô thần đang ầm ĩ yêu cầu. Khi người vô thần nói về vị trí của họ, chúng ta có thể thực sự nói về vị trí đó– đồng thời cũng củng cố đức tin của chúng ta.

Hãy truy cập vào Gregorian Institute (Viện Grêgôriô)để thấy nỗ lực của tôi làm về cuốn sách “Sáu Huyền Thoại về Chủ Nghĩa Vô Thần”(Six Myths about Atheism) của tôi.

TOM HOOPES(*)

VIỄN ĐÔNG (chuyển ngữ từ CatholicVote.org)

(*) Tom Hoopes là giáo sư ĐH Bênêđictôở Atchison, Kan., nơi ông dạy Khoa báo chí và Giao tiếp cộng đồng,đồng thời là biên tập viên báo The Gregorian của Đại học này