Hôm thứ Ba 20 tháng 10, Ðức Thánh Cha Phanxicô đã tham dự một buổi cầu nguyện đại kết và một cuộc gặp gỡ liên tôn vì hòa bình được tổ chức tại quảng trường Campidoglio, trước tòa thị trưởng Roma. Sự kiện này Cộng đoàn thánh Egidio khởi xướng từ sau cuộc họp liên tôn lần đầu tiên do Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II mời gọi tại Assisi năm 1986.

Buổi cầu nguyện đại kết được cử hành tại đền thờ Ðức Mẹ Aracoeli ở Rôma có sự tham dự của Chính Thống Giáo và các truyền thống Kitô khác. Buổi cầu nguyện đại kết được gọi là “Cuộc gặp gỡ cầu nguyện cho hòa bình theo tinh thần Assisi” và có chủ đề là “Không ai được cứu độ một mình - Hòa bình và Tình huynh đệ”.

Trong diễn từ tại đền thờ Ðức Mẹ Aracoeli, Đức Thánh Cha nói:

Thật là một ân sủng để được cầu nguyện cùng nhau. Tôi xin thân ái chào tất cả các chư huynh với đầy lòng biết ơn, đặc biệt là hiền huynh của tôi, là Đức Thượng Phụ Đại Kết Bácthôlômêô, và Đức Cha Heinrich, Chủ Tịch Hội Đồng Các Giáo Hội Tin Lành ở Đức.

Bài Tin Mừng trích từ tường thuật về Cuộc Thương Khó của Chúa mà chúng ta vừa nghe xảy ra không lâu trước khi Chúa Giêsu trút hơi thở cuối cùng trong cuộc thương khó. Bản văn đề cập đến cám dỗ mà Chúa đã phải trải qua trong cơn hấp hối trên thập tự giá. Vào thời điểm tột cùng đau khổ và tình yêu ấy của Ngài, nhiều kẻ trong số những người có mặt đã chế nhạo Ngài một cách tàn nhẫn bằng những từ như: “Hãy tự cứu mình đi!” (Mc 15,30). Đây là một cám dỗ lớn. Nó không tha cho một ai, kể cả chúng ta là những Kitô hữu. Đó là cám dỗ chỉ nghĩ đến việc cứu lấy bản thân và phe nhóm của chính mình, chỉ tập trung vào các vấn đề và các lợi ích của chúng ta, như thể không có gì khác là quan trọng. Đó là một bản năng rất con người, nhưng là một sai lầm. Đó là cơn cám dỗ cuối cùng của Chúa bị đóng đinh.

Hãy tự cứu lấy mình. Những lời này được nói trước hết bởi “những người đi ngang qua” (câu 29). Họ là những người bình thường, những người đã nghe Chúa Giêsu giảng dạy và những người đã chứng kiến những phép lạ Ngài làm. Bây giờ họ đang nói với Ngài, “Hãy tự cứu mình đi, hãy xuống khỏi thập tự giá”. Họ không có lòng thương hại, họ chỉ muốn phép lạ; họ muốn thấy Chúa Giêsu xuống khỏi thập tự giá. Đôi khi chúng ta cũng thích một vị thần làm nhiều điều kỳ diệu hơn là một vị thần từ bi, một vị thần đầy quyền năng trong mắt thế giới, là người thể hiện sức mạnh của mình và xua đuổi những kẻ ao ước thấy chúng ta bị khốn đốn. Nhưng đó không phải là Thiên Chúa, nhưng là sản phẩm từ óc sáng tạo của chính chúng ta. Chúng ta thường muốn một vị thần theo hình ảnh của chúng ta, thay vì chúng ta phải trở nên phù hợp với hình ảnh của chính Người. Chúng ta thường muốn có một vị thần giống như bản thân chúng ta, thay vì phải làm cho chính mình trở thành giống như Chúa. Như thế, chúng ta thích thờ phượng chính mình hơn là thờ phượng Thiên Chúa. Cách thức thờ phượng như vậy được nuôi dưỡng và lớn lên thông qua sự thờ ơ đối với tha nhân. Những người qua đường đó chỉ quan tâm đến Chúa Giêsu để thỏa mãn những ước muốn của riêng họ. Chúa Giêsu, bị coi là một kẻ bị ruồng bỏ khi bị treo trên thập tự giá, không còn được họ quan tâm nữa. Ngài ở trước mắt họ, nhưng lại ở xa trái tim họ. Sự thờ ơ khiến họ xa rời thiên nhan đích thật của Chúa.

Hãy tự cứu mình đi. Những người tiếp theo nói những lời này là các thầy thượng tế và các kinh sư. Họ là những người đã lên án Chúa Giêsu, vì họ coi Ngài là một kẻ nguy hiểm. Tuy nhiên, tất cả chúng ta đều là những chuyên gia trong việc đóng đinh người khác để tự cứu mình. Chúa Giêsu đã để cho mình bị đóng đinh, để dạy chúng ta đừng gán điều ác sang người khác. Các thầy thượng tế đã buộc tội Ngài chính vì những gì Ngài đã làm cho người khác: “Ông ấy đã cứu người khác nhưng lại không thể tự cứu mình!” (Câu 31). Họ biết Chúa Giêsu; họ nhớ đến những phép lạ chữa lành và giải thoát mà Ngài đã thực hiện, nhưng họ đã đưa ra một kết luận đầy ác ý. Đối với họ, cứu người khác, giúp đỡ tha nhân, là chuyện tào lao vô ích; Chúa Giêsu, Đấng đã tự hiến mình trọn vẹn cho tha nhân, đã bị mất chính mình! Giọng điệu chế giễu của lời buộc tội được sử dụng bằng ngôn ngữ tôn giáo, hai lần sử dụng động từ “cứu”. Nhưng “phúc âm” của việc tự cứu mình không phải là Phúc âm của ơn cứu rỗi. Đó là điều sai trái nhất trong các phúc âm ngụy tạo, khiến người khác phải vác thập tự giá. Trong khi đó, Phúc Âm đích thực đòi buộc chúng ta vác thập tự giá của người khác.

Hãy tự cứu mình đi. Cuối cùng, một trong những người bị đóng đinh cùng với Chúa Giêsu cũng tham gia vào việc chế nhạo ngài. Thật dễ dàng biết bao khi chỉ trích, khi nói chống lại người khác, khi chỉ ra cái xấu ở người khác chứ không phải những khuyết điểm của chính mình, thậm chí đổ lỗi cho kẻ yếu và người bị ruồng bỏ! Nhưng tại sao anh ta lại khó chịu với Chúa Giêsu? Bởi vì Ngài đã không giúp đưa anh ta xuống khỏi thập tự giá. Anh ta nói với Ngài: “Hãy cứu lấy bản thân và cả chúng tôi nữa!” (Lc 23: 39). Người ta chỉ tìm đến Chúa Giêsu để tìm cách giải quyết vấn đề của họ. Tuy nhiên, Thiên Chúa không đến chỉ để giải thoát chúng ta khỏi những vấn đề hằng ngày luôn tồn tại, mà còn là để giải thoát chúng ta khỏi một vấn đề thực sự, đó là thiếu tình yêu. Đây là nguyên nhân chính gây ra các tệ nạn cá nhân, xã hội, quốc tế và môi trường của chúng ta. Chỉ nghĩ về bản thân mình: đây là cha đẻ của mọi tệ nạn. Tuy nhiên, một trong những tên trộm sau đó nhìn vào Chúa Giêsu và thấy nơi Người một tình yêu khiêm nhường. Người trộm lành ấy được vào thiên đàng bằng cách làm một việc duy nhất: anh ta chuyển mối quan tâm đến chính mình sang Chúa Giêsu, từ chính mình sang người bên cạnh (xem câu 42).

Anh chị em thân mến, đồi Canvê là địa điểm diễn ra cuộc “đấu khẩu” lớn giữa Thiên Chúa, Đấng đến để cứu chúng ta và con người, là những kẻ chỉ muốn cứu chính mình. Đó là cuộc tranh luận giữa niềm tin vào Chúa và sự tôn thờ cái tôi; giữa con người buộc tội và Thiên Chúa bào chữa. Cuối cùng, chiến thắng của Thiên Chúa đã được tỏ lộ; lòng thương xót của Ngài đã cúi xuống trên trái đất. Từ thập giá, ơn tha thứ tuôn đổ và tình yêu huynh đệ được tái sinh: “Thập giá làm cho chúng ta trở thành anh chị em” (Benedict XVI, Diễn từ tại buổi Đi Đàng Thánh giá tại Đấu trường Colôsêô của Rôma, ngày 21 tháng 3 năm 2008). Cánh tay của Chúa Giêsu, dang ra trên thập tự giá, đánh dấu bước ngoặt, vì Thiên Chúa không chỉ ngón tay vào ai hết cả, nhưng thay vào đó, ôm lấy tất cả. Vì chỉ tình yêu mới có thể dập tắt hận thù, chỉ có tình yêu cuối cùng mới có thể chiến thắng bất công. Chỉ có tình yêu mới có khả năng nhường chỗ cho những người khác. Chỉ có tình yêu mới là con đường dẫn đến sự hiệp thông trọn vẹn giữa chúng ta.

Chúng ta hãy cầu xin Chúa chịu đóng đinh ban ơn để chúng ta được hiệp nhất và huynh đệ hơn. Khi chúng ta bị cám dỗ đi theo con đường của thế gian này, xin cho chúng ta nhớ lại lời của Chúa Giêsu: “Ai muốn cứu mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai liều mất mạng sống mình vì Thầy và vì Tin Mừng, thì sẽ cứu được mạng sống ấy” (Mc 8: 35). Sự mất mát trong mắt thế giới lại chính là ơn cứu rỗi đối với chúng ta. Xin cho chúng con học nơi Chúa, Đấng đã cứu chúng con bằng cách trút bỏ chính mình (x. Pl 2, 7) và mặc lấy thân phận khác: từ Thiên Chúa, Người đã trở thành phàm nhân; từ Thần Khí, Người trở thành huyết nhục: từ một vị vua, Người trở thành nô lệ. Chúa yêu cầu chúng ta làm điều tương tự, là hạ mình, là “trở nên khác đi” để tiếp cận với người khác. Càng trở nên gần gũi với Chúa Giêsu, chúng ta càng cởi mở và “phổ quát” hơn, vì chúng ta sẽ cảm thấy có trách nhiệm với người khác. Và những người khác sẽ trở thành phương tiện cứu rỗi chính chúng ta: tất cả những người khác, mọi con người, bất kể lịch sử và tín ngưỡng của họ. Bắt đầu với những người nghèo, là những người giống Chúa Giêsu nhất. Vị Tổng Giám Mục vĩ đại của thành Constantinople, Thánh Gioan Kim Khẩu, đã từng viết: “Nếu không có người nghèo, phần lớn sự cứu rỗi của chúng ta sẽ bị lung lay” (Bàn về Thư Thứ Hai của Thánh Phaolô gửi tín hữu Cô-rinh-tô, XVII, 2). Xin Chúa giúp chúng ta cùng nhau đồng hành trên con đường huynh đệ, và nhờ đó trở thành những chứng nhân đáng tin cậy cho Thiên Chúa thật.

Sau buổi cầu nguyện đại kết, Ðức Thánh Cha đã tham dự cuộc gặp gỡ liên tôn cùng với các vị đại diện các tôn giáo lớn trên thế giới, được tổ chức tại quảng trường Campidoglio, nằm trên đồi Capitol, gần dinh Thị trưởng Roma và đền thờ Ðức Mẹ Aracoeli.

Trong cuộc gặp gỡ liên tôn, lời Kêu gọi Hòa bình năm 2020 đã được công bố. Một ngọn nến hòa bình cũng được thắp sáng và cuối cùng là cử chỉ chúc bình an.

Các tham dự viên sẽ thinh lặng một phút để tưởng nhớ các nạn nhân của chiến tranh và đại dịch COVID-19.

Tham gia cùng Ðức Thánh Cha Phanxicô, có Đức Thượng Phụ Đại Kết Bácthôlômêô của Constantinople; thầy cả Haim Korsia, Rabbi trưởng Do Thái Giáo tại Pháp; Mohamed Abdelsalam Abdellatif, Tổng Thư ký của Ủy ban Tình Huynh đệ nhân loại của Hồi giáo, và hòa thượng Shoten Minegishi của Phật Giáo Nhật Bản.

Vietcatholic News