Trong một cuộc phỏng vấn được nhà báo và nhà văn người Mexico là cô Valentina Alazraki, phóng viên của Đài truyền hình Vatican từ năm 1974. Đức Thánh Cha Phanxicô đã trả lời một số vấn đề như sau: 

Xây những nhịp cầu chứ đừng xây các bức tường ngăn cách

Câu hỏi đầu tiên liên quan đến bức tường giữa biên giới Mỹ với Mexico. Đức Thánh Cha Phanxicô luôn lặp đi lặp lại những gì ngài xác quyết là đừng xây những bức tường tù đầy mà hãy xây dựng những nhịp cầu bằng hữu, ngay cả với kẻ thù của chúng ta qua các cuộc đối thoại...


Giới trẻ

Với chủ đề của những người trẻ, Đức Thánh Cha Phanxicô cảnh giác việc giới trẻ có nguy cơ đánh mất cội nguồn của họ. Ngài khuyên những người trẻ hãy nói chuyện với các bậc cha ông, bởi vì một cây không thể triển nở, nếu chúng bị bứng khỏi rễ của nó. Đức Thánh Cha Phanxicô khuyến khích giới trẻ hãy đối thoại với các bậc cha ông, tiếp nhận những kinh nghiệm, văn hóa từ họ như từ gốc rễ để rồi các bạn được phát triển lớn lên, sinh hoa kết trái...

Bạo lực với phụ nữ

Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đề cập đến vấn đề bạo lực đối với phụ nữ. Đức Thánh Cha Phanxicô cho rằng phụ nữ vẫn còn bị coi ở vị trí thứ hai, và đôi khi bị coi là đối tượng của nô lệ. Ngài cũng đề cập tới những trường hợp thay đổi giới tính và ngài cổ súy vai trò của người phụ nữ trong mọi sinh hoạt của xã hội.


Tương quan với truyền thông

Trong cuộc phỏng vấn, Đức Thánh Cha Phanxicô trả lời một câu hỏi liên quan đến mối quan hệ của ngài với giới truyền thông: Ngài trả lời rất chân thành: tôi nói với bạn sự thật phải không? Cái gì khó trả lời thì ngài xin các ký giả hãy kiên nhẫn. 

Đức Thánh Cha tiếp: chẳng hạn một số câu hỏi được hỏi trên chuyến bay tới Chile, khi các ký giả hỏi ngài về các trường hợp bị cáo buộc lạm dụng tình dục ở nước này. ĐTC nói và phần nhiều các câu hỏi được đặt ra trong sự tôn trọng trên chuyến bay trở về Rome, ngài nói: điều đó giúp ngài nhìn nhận ra rằng mình chưa được thông báo đầy đủ về các vấn đề này. Đức Thánh Cha kết luận vì thế khi về tới Rome, ngài đã suy nghĩ, cầu nguyện, xin lời khuyên và quyết định gửi một vị Tổng Giám mục, đại diện ngài đi Chile để điều tra và làm bản báo cáo tổng kết cho ngài về vấn đề lạm dụng tính dục trong hàng giáo sĩ tại đất nước này.

Trường hợp Hồng Y McCarrick

Cuộc phỏng vấn cũng đá động tới việc truyền đạt thông tin và sự cần thiết phải làm rõ vấn đề cho báo chí và người dân. Ở đây, Đức Thánh Cha Phanxicô xác nhận tiến trình đầu tiên là chúng ta phải giả thiết là trường hợp đó vô tội. Tuy nhiên trường hợp của Hồng Y McCarrick thì khác, Đức Thánh Cha nói, bởi vì có nhiều chứng cứ rõ rệt nên ngài đã cắt giảm tiến trình xét xử bằng cách đình chỉ và huyền chức Hồng Y và giáo sĩ của McCarrick!

Trường hợp TGM Viganò

Cuộc phỏng vấn tiếp tục với một câu hỏi về sự im lặng của ngài trước những lời cáo buộc chưa được trả lời về trường hợp của Đức Tổng Giám Mục Carlo Maria Viganò nguyên Sứ Thần Tòa Thánh tại Hoa Kỳ. Những người làm luật trong giáo triều Roma cho hay rằng sự im lặng là một cách trả lời... ĐTC cho hay trong trường hợp của ĐTGM Viganò, Ngài đã tin vào sự trung thực của các tường thuật của các ký giả! Ngài nói với họ: "Các bạn thấy đó, các bạn nắm bắt tất cả mọi dữ kiện thì các bạn hãy tự nghiên cứu và rút ra một kết luận. Tôi không cần biện bạch giải thích, để bảo vệ mình. Đức Thánh Cha Phanxicô xác nhận ngài không hay biết về vụ Hồng Y McCarrick: Tôi đã nói nhiều lần là tôi không biết, tôi không có một suy tưởng nào nên tôi phải im lặng. Ngài giải nghĩa sự im lặng như Chúa Giêsu đã im lặng trong những lúc mà Ngài không thể nói, vì nói ra chỉ làm cho sự việc ra tồi tệ hơn. Chúa đã dạy chúng ta theo cách đó và tôi đã theo gương Chúa!


Người di cư và tị nạn

Đức Thánh Cha Phanxicô cũng trả lời các câu hỏi về người di cư và người tị nạn, điều mà ngài luôn cho là ưu tiên hàng đầu của ngài trong những thảm kịch thế giới hiện nay. Ngài đã thành lập ra Thánh bộ di dân tại Tòa thánh Vatican để thúc đẩy sự an nguy và phát triển thích hợp cho con người, bởi vì mỗi ngày chúng ta nhận được những hung tin về nhiều cái chết tại eo biển Địa Trung Hải. Đức Thánh Cha Phanxicô bình luận về các quyết định của một số các nhà lãnh đạo chính trị thực thi các chính sách đóng cửa biên giởi và cấm nhập cảnh! Làm cho các tầu thuyền chở người di cư và tị nạn phải quay trở ra các vùng biển nguy hiểm. Ngài nhắc lại xác tin của ngài rằng không chỉ chúng ta phải có trái tim rộng mở, mà chúng ta còn phải có hành động cụ thể và tích cực trong lãnh vực này! 

Đức Thánh Cha Phanxicô thừa nhận không phải mọi quốc gia đều có thể hành động theo một quá trình, nhưng ngài mời các nhà lãnh đạo hãy xét xem họ có thể làm được gì qua việc đối thoại và thảo luận.

Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đề cập đến một thực tế là các trại tạm cư nhân đạo như là một hành động tích cực trước tình trạng khẩn cấp của thế giới ngày nay. Ngài đề ra ví dụ của nước Thụy Điển, trong thời kỳ độc tài vào những năm 1970 ở Argentina và ở Mỹ châu Latinh, cái gọi là ‘Trại tạm trú’ đã hoạt động rất tốt. Đức Thánh Cha Phanxicô giải thích rằng nhờ dự án đó, Thụy Điển đã tiếp nhận nhiều người tị nạn từ Châu Mỹ Latinh. Họ được chào đón, được học hỏi ngôn ngữ, được tạm trú và được giúp đỡ tìm kiếm việc làm. ĐTC cho hay Thụy Điển đã có thể làm điều này, mặc dù ngày hôm nay vấn nạn khó hơn vì con số di cư quá đông. Tuy nhiên, ĐTC cho hay: phương pháp ấy đã hoạt động, thì các chính phủ cũng nên coi lại...

Đức Thánh Cha Phanxicô cũng kêu gọi các quốc gia đề ra các giải pháp chính trị và thiết lập ranh giới, cho những người di cư – họ là những người yếu đuối và dễ bị tổn thương nhất - là những người phải chịu đựng và thường bị lạm dụng để buôn bán làm nô lệ và bị đánh đập!

Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đề cập tới việc an ninh cần thiết đối với những người hồi hương: Để hồi hương chúng ta cần bàn thảo với nước mà họ phát xuất ra đi chứ không chỉ đơn thuần là xây tường hay đóng cửa biên giới.

Tại sao Đức Thánh Cha Phanxicô quan tâm nhiều tới người di cư ngày nay và nói rất nhiều về người di cư? Vì đó là một vấn đề hóc búa như vấn đề bảo vệ sự sống, chống lại việc phá thai mặc dù đây là những vấn nạn rất tế nhị và đầy khó khăn.


Phá thai

Về vấn đề phá thai, Đức Thánh Cha Phanxicô luôn đặt ra hai câu hỏi rất rõ ràng: 

- Có công bằng không khi loại bỏ sự sống của một con người để giải quyết một vấn đề khác? Câu trả lời là: không. 

- Câu hỏi thứ hai: có công bằng không khi phủi tay để giải quyết một vấn đề khác? 

Không. Phá thai không phải là vấn đề tôn giáo theo nghĩa là vì tôi là người Công Giáo nên tôi không được phá thai. Đó là một vấn đề của con người. Đây là một vấn đề loại bỏ sự sống của một con người!".


Mối quan hệ với chính phủ

Trong cuộc phỏng vấn, Đức Thánh Cha Phanxicô đề cập đến các chuyến tông du của mình, đôi khi ngài đặt để mình trong các tình huống đối kháng với các nhà lãnh đạo chính trị có thể là độc tài về chính sách mà chính ngài không cùng quan điểm! Đức Thánh Cha Phanxicô nói ngài luôn cố gắng đối thoại để tìm ra một giải đáp tốt nhất có thể. Trong các bài phát biểu của mình, ĐTC nói ngài thường đề cập tới các vấn đề chung chung của từng quốc gia; nhưng khi tiếp xúc riêng tư, ngài tiến thêm một bước nữa để qua những nỗ lực và khích lệ hầu đạt được những gì tốt đẹp hơn. ĐTC nói chúng ta phải tìm ra những ưu điểm của con người, thiên ý tốt; ngay ở nơi những người vô thần tất cả đều khát vọng làm điều tốt! Và ĐTC nhắc nhở các ký giả rằng việc nói xấu về người khác là một việc xấu và có hại cho tha nhân.

Một câu hỏi khác được đề cập tới trong cuộc phỏng vấn tập trung vào những tranh cãi có thể xảy ra từ những cử chỉ và lời nói tư riêng với các cá nhân... như khi Đức Thánh Cha ôm hôn một người chuyển giới và người bạn đời của anh ta tại nhà nguyện Thánh Marta, hoặc câu chuyện điện thoại của ngài với một phụ nữ Argentina đã ly dị, trong đó, ĐTC nói cô có thể được rước lễ.


Những tình huống 'bất thường'

Đôi khi, mọi người vì sự nhiệt tình mong được tiếp xúc với ĐTC thì ĐTC cho hay tất cả chúng ta đều là con của Chúa và không ai bị loại bỏ. Tôi không thể nói với bất cứ ai rằng hành vi của họ phù hợp với những gì Giáo hội mong muốn, nhưng ngài nói với họ sự thật: 'Bạn là con của Chúa và Chúa muốn bạn như vậy, vậy họ phải giải hòa với Chúa'. Thiên Chúa yêu thương tất cả những người con của mình, Đức Giáo Hoàng Phanxicô tiếp tục. Cụ thể liên quan đến người phụ nữ Argentina, ĐTC nói ngài không nhớ chính xác những gì ngài nói với bà! Nhưng ngài đã nói với bà: 'Hãy đọc Tông huấn “Niềm Vui Tình Yêu” (Amoris laetitia), nó nói cho bà biết bà ấy phải làm gì...

Đồng tính luyến ái

ĐTC nhấn mạnh với niềm tin rằng tất cả chúng ta đều là con cái Thiên Chúa, qua điện thoại nhắc lại lập trường của mình về việc các gia đình cha mẹ và con cái tất cả phải yêu thương, kể cả những thành phần đồng tình luyến ái. ĐTC kịch liệt phủ nhận ngài đã từng nói: người đồng tính phải cần một bác sĩ tâm thần. Nhưng, ngài nói thêm rằng điều đó không có nghĩa là tôi chấp nhận các hành vi đồng tính luyến ái!

Cuối cùng, Đức Thánh Cha Phanxicô làm sáng tỏ câu nói nổi tiếng của mình: “Tôi là ai mà phán xét tha nhân?” Ngài đã bình luận trong một buổi họp báo trên máy bay, khi trở về Rome từ Rio de Janeiro, khi mới lên ngôi Giáo hoàng được ít ngày! Nhận xét dường như đã làm dấy lên nhiều kỳ vọng trong cộng đồng đồng tính luyến ái toàn cầu, họ hy vọng rằng ĐTC sẽ tiến xa hơn... Trong cuộc phỏng vấn với đài truyền hình Vatican về đề tài “Tình yêu” ĐTC lưu ý rằng học thuyết Kitô giáo không thay đổi. Thay vào đó, ngài cảnh báo chống lại xu hướng hay rút ra những luận cứ từ các bối cảnh... theo học thuyết có liên hệ! ĐTC hằng tự nhận ngài là một người bảo thủ.