Trang

Chủ Nhật, 27 tháng 5, 2012

Kỹ thuật viết bài: Dàn ý



Kỹ thuật viết bài: Dàn ý

Bài này thuộc sự kiện/chuyên đề: Tập hợp kỹ thuật viết bài



Bạn đã xác định được góc độ bài báo, đã chọn lựa thông tin, đã tìm ra thông điệp cốt lõi. Bây giờ, trước khi viết, bạn phải làm dàn ý. Trước một trang giấy dày đặc chữ, với những ý tưởng rối rắm, độc giả sẽ không biết sẽ đi đến đâu và sẽ nản lòng, không muốn đọc. Vì vậy, lý lẽ của bạn phải được sắp xếp sao cho dễ đọc. Độc giả phải hiểu ngay bạn muốn nói gì.

1. Ba quy tắc

(1) Quên đi bài nghị luận: không làm dàn ý mở đầu, thân bài, kết luận, mà bài báo phải đi ngay vào trọng tâm thông tin, cùng với thông điệp chính. Sau đó sẽ đến như thế nào và tại sao.

(2) Mỗi đoạn một ý: không gì gây bực tức cho độc giả hơn là tìm thấy ở dòng thứ mười lăm một thông tin bổ sung cho dòng thứ ba. Gần như có thể nói rằng mỗi đoạn phải phát triển một ý.

(3) Liên kết giữa các đoạn: luôn thu hút độc giả từ đầu đến cuối. Tránh viết "dây cà ra dây muống", chuyển đoạn một cách chặt chẽ. Điều này giúp tránh đi lan man.

2. Kết cấu kim tự tháp ngược

Việc đầu tiên là tập hợp thông tin. Sau đó, sắp xếp chúng. Cách đơn giản nhất là theo thứ tự quan trọng giảm dần. Thông điệp cốt lõi phải được nói ngay ở đoạn đầu. Các đoạn sau phát triển thông tin bổ sung. Độc giả không có nhiều thời gian có thể ngừng đọc sau khi đã nắm bắt những thông tin chính. Nhưng cấu trúc này thường khiến kết luận của bài không được hay, vì phần này gồm những thông tin ít giá trị nhất.

3. Kết cấu thời gian

Sắp xếp bài viết theo trật tự thời gian là điều bình thường, nhưng nó làm cho những gì mới diễn ra trở nên xa xôi. Kết cấu này phản lại Luật xa gần. Vì vậy, chúng ta có thể bắt đầu bằng tương lai, trong trường hợp này bài viết sẽ có kết cấu thời gian đảo ngược. Nhưng cách này khó đọc. Cách tốt nhất là trộn hai cách: bắt đâu bằng một dự án quan trọng trong tương lai, hiện tại hoặc quá khứ vừa diễn ra, sau đó quay trở lại kết cấu thời gian.

4. Kết cấu tổng hợp

Kết cấu này tương tự kết cấu một bài phát biểu về lịch sử. Chúng ta bắt đầu bằng sự việc hoặc tình trạng, sau đó nói đến nguyên nhân hoặc kết quả. Kết cấu này đơn giản và lô-gích, cho phép đề cập kỹ một vấn đề mà không làm độc giả chán. Nhưng khó tìm đựoc trình tự thông tin và kết nối các đoạn.

5. Kết cấu dạng chứng minh

Phù hợp với loại bài phân tích, điều tra, bình luận. Phải đề cập đến thông tin chính, sau đó chứng minh bằng một loạt lý lẽ dựa trên các sự việc.

Điều quan trọng là tìm ra được cấu trúc bài. Cần rút ra những khái niệm của mỗi một loại cấu trúc để tìm ra cấu trúc thích hợp cho bài báo. Luôn nhớ cần có một trật tự và lô-gíc khi kết nối các đoạn.


Trần Trí Dũng
Sưu tầm
Fabienne Gerault-ESJ, dịch giả: Nguyễn Thị Vân Anh
 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét